Δεν είναι απαραίτητο για να είσαι βασιλιάς, να αισθάνεσαι δηλαδή αυτάρκης, να έχεις υπό την κυριαρχία σου μια ολόκληρη χώρα και να σε αναγνωρίζουν οι υπήκοοι σου.
Αρκεί, για όσους νιώθουν αυτάρκεια ακόμα και μέσα σ? ένα κελί της φυλακής, ένας ελάχιστος χώρος, ένας δικός σου τόπος, έσχατο καταφύγιο και σημείο αναφοράς της ύπαρξης σου.
Ο μικρός μας άνθρωπος- ας προτιμήσουμε την λέξη «άνθρωπος» και όχι «ήρωας» καθόσον δεν αναγνώριζε τον εαυτό του παρά μόνο εμμένοντας στην λατρεία καθημερινών επαναλαμβανόμενων πράξεων- είχε μια συστολή απέναντι στον έξω κόσμο. Δεν ήταν αντικοινωνικός, δεν φοβόταν την ανθρώπινη παρουσία δίπλα του, με χαρά προσπαθούσε να συμμετέχει στα διάφορα γεγονότα της ζωής. Ωστόσο ήταν βαθιά συνεσταλμένος και αυτή η βαθύτητα εκπήγαζε από μια συγκεκριμένη και καλά δομημένη φιλοσοφία ζωής. Στην αρχή ασυνείδητα, αργότερα ολοκληρωμένα. Όσοι τον θυμούνται στο ασήμαντο σχολείο που πήγαινε έχουν να λένε για τα στοχαστικά και γλυκά του μάτια αλλά και την ολοφάνερη απουσία από τις λοιπές παιδικές εκδηλώσεις. Η εύκολη διάγνωση θα ήταν «αντικοινωνική συμπεριφορά», «τάσεις απομονωτισμού» κλπ. Μακριά όμως από την αλήθεια ήσαν όλ? αυτά διότι ο μικρός άνθρωπος συμμετείχε μ? έναν δικό του μοναδικό, ιδιαίτερο τρόπο, περιφρουρώντας τα εσώτερα της ψυχής του: δεν ανοιγόταν παρά σε ελάχιστους, έκανε τις επιλογές του πάντα βασιζόμενος στο ένστικτο του- ωστόσο ποτέ δεν έδειχνε απροσάρμοστος εξωτερικά καθόσον μιλούσε σε όλους με ευγένεια και δίχως ειρωνεία. Παρέμενε όμως απροσάρμοστος βαθιά μέσα του. Δεν το έδειχνε, απέφευγε να παρουσιάσει τον εαυτό του από αβρότητα προς τις ψυχές των άλλων, να μην τραυματίσει κανέναν λογισμό, να μην στεναχωρήσει καμιά καρδιά ξένη προς αυτόν. Και όταν το έκανε θλιβόταν βαθιά, γιατί αιτία γι? αυτό δεν ήταν ο μνησίκακος χαρακτήρας του, αλλά η έντονα διττή υπόσταση του: να ζει έναν κόσμο που δεν ήταν ο δικός του κόσμος, να βιώνει καταστάσεις που δεν της αναγνώριζε ως δικές του.
Τότε, ποιος ήταν ο αληθινός κόσμος, που αλήθεια βρισκόταν η φύση του μικρού αυτού ανθρώπου;
Η περιχαράκωση μέσα στην καρδιά του (στο επίπεδο των σκέψεων δηλαδή) τον είχε οδηγήσει στο να περιχαρακωθεί και μέσα στον χώρο. «Αυτός ο κόσμος δεν μου ανήκει» έλεγε, «ας τον αναδημιουργήσω λοιπόν κατά τα ενδιαφέροντα και τις προτιμήσεις μου». Και έτσι έφτιαξε το μοναχικό του δωμάτιο.
Το θεωρούσε μοναχικό όχι διότι απουσίαζαν εν γένει οι επισκέπτες εντός του, αλλά επειδή ήταν ο τόπος της περισυλλογής του. Ο τόπος όπου τριγυρνούσαν οι σκέψεις του, το χωρικό σημείο στο οποίο πάντα επέστρεφε και αναπαυόταν. Το μοναχικό του δωμάτιο δεν ήταν το σπίτι του, αλλά ο δικός του ιδιαίτερος τόπος όπου αναπτυσσόταν η σκέψη και υφαινόταν η συνείδηση του. Μέσα σ? αυτό είχε όλα όσα επιζητούσε. Εδώ θα έβρισκε κάθε δυνατή σοφία, κάθε ψυχαγωγία, κάθε ανάπαυση και σχόλη. Αν ο κόσμος γύρω του γκρεμιζόταν αλλά το ταπεινό του βασίλειο παρέμενε άθικτο θα εξακολουθούσε να ήταν αυτάρκης γιατί ποτέ του, κατά βάθος, το έξω δεν τον αφορούσε παρά μονάχα στο επίπεδο της παρατήρησης και όχι της συμμετοχής. Σαφώς έβρισκε μεγαλύτερο ενδιαφέρον να παρατηρεί συμπεριφορές και σκέψεις άλλων, όπως ο επιστήμονας που περνά ατελείωτες ώρες μέσα στο τηλεσκόπιο του ατενίζοντας τα άστρα, ο μικρός αυτός άνθρωπος εργαζόταν με το τηλεσκόπιο της δικής του συνείδησης γυρεύοντας όχι απαντήσεις αλλά μόνο να περιεργάζεται περιχαρακωμένος στην ασφάλεια του δικού του χώρου.
Η κοινωνική ζωή του μικρού μας ανθρώπου έμοιαζε απόλυτα βυθισμένη στην κανονικότητα. Κι όμως, την ώρα που τον έβλεπες να μετέχει στα πράγματα του κόσμου- εργασία, έρωτας, ψυχαγωγία- η σκέψη και η επιθυμία του επέστρεφε διαρκώς σ? αυτό που άφησε πίσω του. Να εισέλθει ξανά και ξανά στο μοναχικό του δωμάτιο, στον μικρό του πύργο- εκεί θα συνομιλήσει στα σοβαρά με την φωνή του εαυτού του αλλά και με κάθε σημαντικόν άλλο που ξεχώριζε: μέσα από την λογοτεχνία, την φιλοσοφία, την μουσική, την τέχνη διαλεγόταν με όμορφα πνεύματα τα οποία στερούνταν στην καθημερινότητα του. Το μοναχικό αυτό δωμάτιο τελικά δεν ήταν ποτέ εγκαταλελειμμένο στη σιωπή. Ίσως να μην άκουγες τους συνηθισμένους θορύβους, αν άκουγες όμως με την ακοή της ψυχής σου θα συνελάμβανες ήχους που μια ζωή θα ποθούσες να τους ακούσεις.
Τους ήχους της πάλης ενός ανθρώπου με τον εαυτό του, μέσα στο μοναχικό του δωμάτιο.
