Πείνα και όρεξη

Η πρόσληψη τροφής στον άνθρωπο δεν έχει μόνο βιολογική αξία αλλά και ψυχική. Αυτό συμβαίνει διότι η τροφή ικανοποιεί μια βασική ενστικτώδη ανάγκη που περιλαμβάνεται στο ένστικτο της αυτοσυντήρησης.
Όπως όλα τα ένστικτα, έτσι κι αυτό, έχει λειτουργικά δύο πλευρές: μια βιολογική σκοπιμότητα, να συντηρηθεί δηλαδή ο οργανισμός παίρνοντας την αναγκαία καύσιμη ύλη αλλά και μια ψυχική σκοπιμότητα, να ευχαριστηθεί δηλαδή το άτομο με την γεύση ώστε να θελήσει την πρόσληψη τροφής. Η επίγνωση της παραπάνω διαπίστωσης συντελεί στο να μπορεί κανείς να ξεχωρίσει την πείνα από την όρεξη.
Η πρώτη αντιστοιχεί στην βιολογική πλευρά των αναγκών του ανθρώπου. Είναι το μήνυμα που στέλνει ο οργανισμός για να ζητήσει ενέργεια. Αυτό το μήνυμα, μπορούμε να το αισθανθούμε σαν μια αδυναμία ή κούραση. Το μήνυμα "ΠΕΙΝΑΩ" είναι συχνά λανθασμένο.
Η δεύτερη εξαρτάται από την ψυχική διάθεση και αντιστοιχεί στην αισθησιακή ικανοποίηση του ενστίκτου. Ας υποθέσουμε ότι έχετε φάει ένα πλήρες γεύμα και παρ? όλα αυτά, δύο μόλις ώρες μετά, αισθάνεστε ότι πεινάτε. Σε αυτή την περίπτωση, αυτό που αισθάνεστε πιθανότατα δεν είναι πείνα αλλά όρεξη. Ελέγξτε τα συναισθήματα σας εκείνη την στιγμή. Θα διαπιστώσετε ότι ένας θυμός, μια στεναχώρια, ένα άγχος κτλ είναι οι αιτίες που σας κάνουν να λέτε στον εαυτό σας ότι «πεινάτε».
Τα περιττά κιλά συσσωρεύονται από το φαγητό που τρώμε όταν έχουμε όρεξη και όχι όταν πραγματικά πεινάμε. Γι? αυτό, έχει ιδιαίτερη σημασία να μάθουμε να αποφεύγουμε τα τσιμπολογήματα όταν αντιλαμβανόμαστε ότι σχετίζονται με την όρεξη .
Μια γρήγορη μικρό-στρατηγική που λειτουργεί αποτελεσματικά σε πολλούς ανθρώπους είναι η "απόσπαση της προσοχής". Ασχοληθείτε με κάτι που σας ενδιαφέρει για δέκα λεπτά της ώρας. Αν και πάλι εξακολουθείτε να έχετε την επιθυμία να φάτε, καθυστερήστε άλλα δέκα λεπτά. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η επιθυμία σας για φαγητό να σας έχει περάσει.

Νικόλαος Δοϊρανλής
Ψυχολόγος, Cert. in Counseling, University of Strathclyde