Γιατί κολλάει η ζυγαριά μου???
Ο οργανισμός μας είναι ένα πολύπλοκο εργοστάσιο όπως πιστεύω έχετε ακούσει/διαβάσει όλοι (αυτή ήταν και η πρώτη σχεδόν φράση που άκουσα από καθηγητές μου σε διάφορα μαθήματα σχετικά με την ανατομία, την παθολογία και την βιολογία).
Ο άνθρωπος έχει περάσει σε αρκετά στάδια κατά την εξέλιξή του. Από την εποχή όπου η αφθονία του φαγητού αποτελούσε προνόμιο των λίγων μέχρι την εποχή όπου το φαγητό αποτελεί καθημερινό πονοκέφαλο των νοικοκυριών ως προς την αφθονία και την ποικιλία. Ο οργανισμός από μόνος του είναι ένας ξεχωριστός «εγκέφαλος» που θέτει σε λειτουργία αμυντικούς μηχανισμούς για την συντήρησή του. Το γεγονός ότι θέτουμε το σώμα μας στην πρόσληψη μειωμένων θερμίδων ο οργανισμός μας καταλαβαίνει κάτι δεν πάει καλά και θέτει σε λειτουργία τους αντισταθμιστικούς παράγοντες, δηλαδή τους μηχανισμούς συντήρησης που διαθέτει (όπως είναι οι περίοδοι λοιμού που πέρασαν σε πολλές φάσεις της ιστορίας, ή σε περιόδους πολέμου ή απλώς σε περιόδους όπου η σοδιά δεν ήταν επαρκής).
Όταν καταναλώνουμε μία τροφή, με διάφορες διαδικασίες, αρχίζει να διασπάται και οργανισμός μας απορροφά τα συστατικά του. Από αυτά ένα μέρος αποθηκεύεται για άμεση χρήση και το υπόλοιπο για βραχέα χρήση. Όταν ξεκινάμε δίαιτα η παραγωγής ενέργειας γίνεται κατά σειρά προτεραιότητας(!). Έχουμε την αποθήκη υδατανθράκων, την αποθήκη πρωτεϊνών και την αποθήκη λίπους. Κάθε μία αποθήκη έχει και έναν σκοπό, ο οποίος είναι πολύ σημαντικός για την σωστή λειτουργία του σώματός μας! Η πρώτη αποθήκη που χρησιμοποιείται για πρώτη ύλη παραγωγής ενέργειας είναι η αποθήκη υδατανθράκων που υπάρχει (αποθήκες γλοκογόνου). Καταναλώνεται σχεδόν ολόκληρη η ποσότητα που έχει αποθηκευτεί καθ? όλη την διάρκεια που θέτουμε τον οργανισμό μας σε «υποσιτισμό» (με αυτό τον όρο λαμβάνει την κατάσταση αυτή ο οργανισμός μας και όχι σαν περίοδος διόρθωσης βάρους για καλύτερη ποιότητα ζωής). Στη συνέχεια δίνεται εντολή από τον εγκέφαλο και σειρά παίρνουν οι αποθήκες λίπους (λιπώδης ιστός). Το ίδιο γίνεται και εκεί, ένα μόνο μέρος χρησιμοποιείται και συνεχίζει με την αποθήκη πρωτεϊνών (μυϊκός ιστός). Όταν καταναλωθεί η αρχική ποσότητα από τον μυϊκό ιστό ξεκινάει ξανά πάλι ο ίδιος κύκλος μέχρι να εξαντληθούν τα αποθέματα που υπάρχουν στον οργανισμό μας (χωρίς όμως να σημαίνει ότι όταν είμαστε στην κατανάλωση της αποθήκης του μυϊκού ιστού ότι δεν γεμίζουν λίγο οι υπόλοιπες αποθήκες, έστω και λίγο). Αυτός είναι ο λόγος που οι διάφορες «χημικές» δίαιτες επιφέρουν μεγάλες μεταβολές στο βάρος (αλλά όχι και στην σύσταση του σώματος), όπως για παράδειγμα η Atkins (την αναφέρω γιατί είναι από τις πιο διάσημε δίαιτες και πιθανόν να την γνωρίζετε όλοι σας) όπου δεν έχουμε κατανάλωση υδατανθρακούχων τροφών (ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά κ.α.) με αποτέλεσμα να καταναλώνονται οι αποθήκες υδατανθράκων και όταν φτάσουμε στο σημείο αλλαγής αποθήκης, ο οργανισμός θέτει σε λειτουργία άλλους διαφορετικούς μηχανισμούς για να παράγει ουσίες (ορμόνες) που είναι χρήσιμες για αυτόν (π.χ. ο εγκέφαλος για να λειτουργεί χρησιμοποιεί την γλυκόζη ?υδατάνθρακας. Όταν δεν υπάρχει πρόσληψη γλυκόζης από την τροφή τότε η παραγωγή της γίνεται από άλλες οδούς όπως είναι από την διάσπαση λιπών ή και πρωτεϊνών). Οπότε έχουμε με την ίδια πρώτη ύλη δύο αποτελέσματα. Δηλαδή, πρέπει να κάνει δύο διαφορετικές δουλειές με την ίδια πρώτη ύλη, όπου αυτό θέτει το «εργοστάσιο» σε διπλοβάρδιες και έτσι έχουμε την απότομη μείωση του βάρους.