Γρήγορες Δίαιτες

Γρήγορες Δίαιτες Και Γιατί Πρέπει Να Αποφεύγονται

Γρήγορες δίαιτες - Μύθοι και πραγματικότητα
Από την ομάδα του Bodybuilders.gr

Το σώμα μας αποθηκεύει ενέργεια με δύο τρόπους-μορφές. Ο γνωστότερος και πιο ευδιάκριτος από τους δύο είναι το λίπος, που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η απλούστερη μορφή συμπυκνωμένης ενέργειας. Το σώμα αποθηκεύει ενέργεια με αυτόν τον τρόπο για να μπορέσει να το χρησιμοποιήσει σε περιόδους κατά τις οποίες δεν λαμβάνεται επαρκής ποσότητα ενέργειας από τις τροφές, για να καλυφθούν οι ανάγκες του οργανισμού. Μόνο που ο οργανισμός δεν γνωρίζει πότε θα υπάρξει ανάγκη για ενέργεια, για να υπολογίσει πόση ακριβώς πρέπει να αποθηκεύσει. Δηλαδή όποτε του δίνουμε περισσότερη ενέργεια μέσω των τροφών, δηλαδή περισσότερες θερμίδες απ? όσες έχει ανάγκη, η παραπανίσια αυτή ενέργεια αποθηκεύεται στο σώμα, κυρίως υποδόρια, με τη μορφή λίπους, για να χρησιμοποιηθεί όποτε χρειαστεί. Ας μη ξεχνάτε ότι πριν από χιλιάδες χρόνια που ο άνθρωπος ζούσε από το κυνήγι, πότε έβρισκε τροφή και πότε όχι. Οπότε η συσσώρευση του λίπος ήταν πολύ χρήσιμη. Κι ακόμη και σήμερα που δεν υπάρχει πια τέτοιο πρόβλημα ο ανθρώπινος οργανισμός λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο.

Η δεύτερη μορφή αποθηκευμένης ενέργειας που υπάρχει στο σώμα είναι το γλυκογόνο, μια σύνθετη μορφή υδατάνθρακα. Αν αναλύσουμε ετυμολογικά τη λέξη, συντίθεται από τις λέξεις ύδωρ (νερό) και άνθρακας (υδατ-άνθρακας). Είναι δηλαδή μια ένωση που περιέχει νερό και άνθρακες. Η ζάχαρη αποτελεί μια από τις απλούστερες μορφές υδατάνθρακα. Όταν λοιπόν μιλάμε για γλυκογόνο, το μυαλό σας θα πρέπει να πηγαίνει σε μια μορφή αποθήκευσης ενέργειας, όπως το λίπος.

Το λίπος αποθηκεύεται κυρίως κάτω από το δέρμα και γύρω από τα βασικά μας όργανα, όπως η καρδιά και το συκώτι, ενώ το γλυκογόνο αποθηκεύεται κυρίως στους μυς του σώματος. Η διαφορά τους είναι ότι το γλυκογόνο είναι «ταχείας καύσεως ενέργειỨ, ενώ το λίπος ενέργεια «αργής καύσεως». Υποθέστε τώρα ότι βρίσκεστε σ? ένα έρημο μέρος μαζί με τους φίλους σας, π.χ. στο δάσος, όπου δεν υπάρχει άμεση επικοινωνία με τον υπόλοιπο κόσμο, και ξαφνικά κάποιος χρειάζεται άμεση ιατρική βοήθεια, αλλά είναι αδύνατο να μεταφερθεί. Ποιος πιστεύετε ότι θα φτάσει πρώτος στο πλησιέστερο σημείο όπου μπορεί να υπάρξει βοήθεια; Μα, ασφαλώς, ο πιο γρήγορος της παρέας. Κάπως έτσι συμβαίνει με τον οργανισμό. Όταν αποφασίζετε ξαφνικά να κάνετε δίαιτα τότε αυτός επιστρατεύει τους διάφορους μηχανισμούς προστασίας που έχει για να αντισταθμίσει τις απότομες αλλαγές που καλείται να αντιμετωπίσει. Μειώνοντας την τροφή, μειώνεται ταυτόχρονα και το ποσό της ενέργειας που εισέρχεται στον οργανισμό.

Να υπενθυμίσουμε εδώ πως όταν λέμε ότι η τάδε τροφή έχει τόσες θερμίδες εννοούμε την ενέργεια που παίρνει ο οργανισμός από τη συγκεκριμένη τροφή όταν αυτή καταναλωθεί.

Το πρώτο πράγμα, λοιπόν, που εξαντλείται όταν ακολουθούμε μια υποθερμιδική δίαιτα είναι η ταχείας καύσεως ενέργεια που περιέχει κάθε οργανισμός, δηλαδή το γλυκογόνο. Η κατανομή του βάρους του στον ανθρώπινο σώμα κυμαίνεται ανάλογα με τη σύσταση και τα προσωπικά χαρακτηριστικά του σώματος κάθε ανθρώπου. Ήλθε, λοιπόν, η στιγμή να καταλάβετε τι είναι επιτέλους αυτά τα υγρά που χάνετε στην αρχή κάθε δίαιτας.

Φανταστείτε ότι το γλυκογόνο αποτελείται από πολλές μικρές κόκκινες σφαιρικές «μπάλες» (μόρια). Για να αποθηκευτεί, όμως, μια και μόνο κόκκινη «μπάλα» στο σώμα, έχει την ιδιότητα να θέλει για παρέα 4 άσπρες «μπάλες» μαζί της. Γιατί, όπως είπαμε, το γλυκογόνο είναι μια σύνθετη μορφή «υδατ-άνθρακα», δηλαδή περιέχει και νερό. Για να αποθηκευτεί λοιπόν, ένα μόριο (κόκκινη μπάλα) γλυκογόνου στο σώμα μας, χρειάζεται απαραίτητα 4 μόρια (άσπρες μπάλες) νερό. Για θυμηθείτε, πόσα περίπου κιλά χάνετε ή πόσα σας υπόσχονται ότι θα χάσετε την πρώτη εβδομάδα που ξεκινάτε μια δίαιτα. Μήπως είναι από 3 έως 5 κιλά;

Και γιατί, άραγε, δεν συνεχίζετε να χάνετε βάρος με τον ίδιο ρυθμό τη δεύτερη ή την τρίτη βδομάδα; Αυτό που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι πως θαύματα δεν συμβαίνουν από τη μια στιγμή στην άλλη και πως η φύση έχει προνοήσει πολύ πριν από εμάς να εφαρμόζονται οι νόμοι που τη διέπουν.

Για να εξαντληθούν τα επίπεδα του γλυκογόνου από το σώμα μας απαιτείται χρονική διάρκεια 5 έως 7 ημερών. Το συνολικό βάρος που χάνουμε μπορεί εύκολα να υπολογιστεί, αρκεί να κάνουμε την απλή πρόσθεση: 1kg γλυκογόνο + 4kg νερό = 5kg βάρος σώματος

Αυτά είναι λοιπόν, τα περιβόητα υγρά, για τα οποία έχουν σχεδιαστεί ένα σωρό περίτεχνα σχέδια για το πόσο γρήγορα μπορούν να χαθούν.

Αλλά, προσέξτε εδώ κάτι πολύ σημαντικό. Όπως το λέει και η ίδια η λέξη είναι υγρά και όχι λίπος, που είναι ο απώτερος στόχος κάθε σοβαρής δίαιτας. Αυτό το άτιμο περιμένει πότε θα αδειάσει ο οργανισμός από το γλυκογόνο και τα υγρά του και μόνο τότε φιλοτιμείται να αρχίσει να αδειάζει και αυτό από τις αποθήκες του, δηλαδή εκεί όπου είναι συσσωρευμένα τα περιττά παχάκια.

Θα έχετε παρατηρήσει, άλλωστε, ότι όσες δίαιτες χαρακτηρίζονται «γρήγορες» σας συνιστούν να τις εφαρμόσετε από 7 έως, πολύ σπάνια, 10 ημέρες, ακριβώς δηλαδή, όσο απαιτείται για να εξαντληθούν πλήρως τα αποθέματα γλυκογόνου και των υγρών που τα συνοδεύουν. Στη συνέχεια, ό,τι και να κάνετε, η ασφαλέστερη ποσότητα βάρους που μπορείτε να χάνετε σε διάστημα ενός μήνα είναι τα 4 με 5 κιλά. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, όπου έχουμε άτομα με βάρος άνω των 100 κιλών και μόνο για τα συγκεκριμένα άτομα, μπορούμε να πετύχουμε λίγο μεγαλύτερη απώλεια βάρους, αλλά τότε συμβάλλουν και άλλοι παράγοντες που κι αυτοί, όμως, είναι πάντοτε απολύτως προκαθορισμένοι από τους νόμους της φύσης.

Για παράδειγμα, όταν σε μια δίαιτα σας συνιστούν την πλήρη αποχή από το αλάτι, τότε στον οργανισμό δημιουργείται μία ανακατανομή της ισορροπίας των μετάλλων, με συνέπεια να υπερλειτουργούν τα νεφρά και να αποβάλλουν μεγάλες ποσότητες ούρων, οπότε εμφανίζεται αυτή η απώλεια ως απώλεια βάρους.

Το φαινόμενο αυτό άλλοτε είναι επιθυμητό και άλλοτε όχι και η ισορροπία αυτή αποκαθίσταται με την προσθήκη αλατιού στο φαγητό ή με την κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν αλάτι.

Ένα πολύ σημαντικό σημείο που πρέπει να προσέξετε είναι η απειλή που παραμονεύει την καλαίσθητη εμφάνιση του σώματός σας. Επειδή το γλυκογόνο, όπως είπαμε, είναι αποθηκευμένο κυρίως στους μυς και μαζί και το νερό, όταν από το σώμα χάνουμε πολλά υγρά, παρουσιάζεται μια χαλάρωση στους μυς, με συνέπεια την ανεπανόρθωτη εμφάνιση ραγάδων στο σώμα.

Έτσι, σε κάθε μορφή δίαιτας, ο οργανισμός μας χρειάζεται τουλάχιστον 6 με 8 ποτήρια υγρά την ημέρα, προκειμένου να αναπληρώνει μέρος του νερού που χάνεται, ώστε να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης ραγάδων στο σώμα. (Το 90% των περιπτώσεων εμφάνισης ραγάδων, κυρίως στα πόδια και στο στήθος, παρουσιάστηκε ύστερα από εξαντλητικές δίαιτες, κατά τις οποίες χάθηκαν απότομα πάρα πολλά κιλά).

Κάτι πολύ σημαντικό, που πρέπει να πούμε εδώ είναι ότι, επειδή ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί για ενέργεια μόνο υδατάνθρακες, αν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα πέσουν πολύ χαμηλά, λόγω εξάντλησης του γλυκογόνου, τότε παρατηρούνται ζαλάδες, αίσθημα κόπωσης, μειωμένη μνήμη και γενική εξασθένηση του οργανισμού. Ένας ακόμη λόγος, λοιπόν, που δεν πρέπει να εφαρμόζονται αυτές οι δίαιτες για πολύ καιρό είναι διότι προκαλείται κατάπτωση του οργανισμού, ενώ ταυτόχρονα στερείστε πλήθος θρεπτικών συστατικών, καθώς και οι δίαιτες αυτές αποκλείουν κάθε τροφή που είναι πλούσια σε υδατάνθρακες όπως πατάτες, ψωμί, ρύζι, όσπρια, καλαμπόκι, και πολύ συχνά γάλα και φρούτα. Οι δίαιτες αυτές είναι πλούσιες σε πρωτεΐνη και λίπη, αλλά δεν περιέχουν καθόλου υδατάνθρακες για όλους τους παραπάνω λόγους. Έστω λοιπόν, ότι πετύχατε να χάσετε τα 4 ή 5 κιλά στις λίγες αυτές μέρες. Ξέρετε τι θα συμβεί αν, μετά φάτε έστω και ένα γλυκό πλούσιο σε ζάχαρη, όπως μια πάστα; Τότε ο οργανισμός απορροφά ταχύτατα τους πολύτιμους γι? αυτόν, υδατάνθρακες, ξαναγεμίζοντας γρήγορα τις αποθήκες του με γλυκογόνο, και μαζί μ? αυτό και όλο το νερό που του χρειάζεται για να πραγματοποιήσει αυτή τη διαδικασία. Και όσο μεγαλύτερη ήταν η στέρηση που του έγινε, τόσο περισσότερο εξασφαλίζει τα αποθέματά του. Γι? αυτό, να μην παραξενεύεστε πλέον, όταν τα κιλά που ξαναπ
αίρνετε είναι συνολικά περισσότερα από αυτά που χάσατε, με αποτέλεσμα το βάρος σας μετά τη δίαιτα να είναι τελικά μεγαλύτερο από αυτό που είχατε πριν!

Η πραγματική δίαιτα ξεκινάει, λοιπόν, μετά την πρώτη εβδομάδα, όσο δύσκολο κι αν σας είναι να το χωνέψετε αυτό, και τότε είναι που πρέπει να ισχυροποιήσετε τη θέλησή σας για να πετύχετε τους πραγματικούς σας στόχους, που είναι το λίπος και όχι τα υγρά που, έτσι κι αλλιώς, θα χαθούνε, άλλοτε λιγότερα και άλλοτε περισσότερα.

Μερικά από τα συχνότερα προβλήματα που παρατηρούνται από μη ισορροπημένες δίαιτες είναι:

? Κακοδιαθεσία ? κατάθλιψη
? ʼγχος
? Πονοκέφαλοι
? Ξηροδερμία ? τριχόπτωση
? Ορμονικά προβλήματα ? διατάραξη θυρεοειδούς αδένα
? Διακοπή για πολλούς μήνες της περιόδου, ιδιαίτερα σε νεαρές κοπέλες
? Πρόωρη εμμηνόπαυση
? Στειρότητα
? Έντονες ζαλάδες και γενική αδιαθεσία
? Μειωμένη αντοχή στο κρύο
? Υπογλυκαιμία
? Αναιμία
? Πεπτικές διαταραχές
? Εύθραυστα οστά
? Ανεξέλεγκτη διάθεση για φαγητό μετά το τέλος της δίαιτας
? Βουλιμία
? Διατάραξη του νευρικού συστήματος, με συνέπεια έντονα και πολλά νεύρα ή ακόμα και αϋπνία
? Αδυναμία συγκέντρωσης ? χαμηλή πνευματική επίδοση
? Αυξομειώσεις βάρους ? παχυσαρκία
? Χαμηλή αυτοπεποίθηση
? Αρνητική εικόνα σώματος
? Ταχύτατη επαναφορά στο αρχικό βάρος
? Περισσότερα κιλά από αυτά που είχαμε πριν αρχίσουμε τη δίαιτα
? Καμία άλλη προσπάθεια είτε της γυμναστικής ή της αισθητικής δεν θα φέρει μόνιμο αποτέλεσμα όταν κάποιος έχει κακές διατροφικές συνήθειες

(Από το περιοδικό «Διατροφή» τεύχος Μαρτίου ? Μαΐου 2005)

ευχαριστω clickακι το αρθρο καταδικαζει η εστω επιχειρηματολογει εναντια σε γρηγορες διαιτες express, ντουκαν, ατκινς κλπ...κι οπως λενε και τα αγγλακια "I rest my case" ;)