Printable View
ζωζα, ο άνθρωπος δεν είναι ένα μηχανηματάκι με on-off που μπορούν να το πατούν οι άλλοι και να σταματάμε τις ενοχλητικές συμπεριφορές. Είπες ότι παίρνει κάποια αγωγή, επομένως ήδη έχει κάποιον γιατρό. Αν δεν συνεργάζεται συστηματικά μαζί του, είναι καλό να αρχίσει να το κάνει. Εσείς μπορείτε μόνο να τον ενθαρρύνετε να επισκεφτεί τους κατάλληλους ειδικούς.
το θεμα ειναι οτι αυτο το φιλαρακι μου εχει αγχωθει πολυ με ολα αυτα..φοβαταικαθε μερα μην τον παρουν απο την αστυνομια,γιατι κατι ρουφιανοι γειτονες πηγαν στην αστυνομια και εκαναν παραπονα...μπορει αυτοι να θελουν να πουν κι αλλες συκοφαντιες για να τον κλεισουν μεσα σε ιδρυμα...
.Quote:
Originally posted by evath
Από έρευνες έχει αποδειχτεί οτι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για ιδψ είναι η συμπεριφοριστική. (Ή ο συνδυασμός γνωσιακή-συμπεριφορική.) Επίσης έχει αποδειχτεί οτι η ψυχοδυναμική δεν κάνει για όλους και κάποιους μπορεί να τους χειροτερέψει. Ίσως κάνει για κάποιες πλευρές της διαταραχής.
Ο συμπεριφορισμός γενικά είναι παρεξηγημένος ως προσεγγίση. Ως συμπεριφορά δεν εννοείται μόνο η έκδηλη αλλά και τα συναισθήματα και οι σκέψεις, τα οποία επίσης διαμορφώθηκαν μέσω της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον. Η ψυχανάλυση κάνει για αυτογνωσία και δεν είναι επιστήμη αλλά περισσότερο φιλοσοφία. Δε μπορείς να εντοπιζεις μια αιτία σε κάτι αόρατο και αναπόδεικτο. Ούτε να παρουσιάζεις ως αιτία κάτι με το οποίο υπάρχει απλή συνάφεια. Σίγουρα ο συμπεριφορισμός στερείται γοήτρου αλλά δε μπορούμε να αγνοήσουμε τις έρευνες που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του στη θεραπεία της ιδψ.
Γενικά πιστεύω πως κάθε προσέγγιση έχει να προσφέρει τα δικά της. Π.χ η γνωσιακή έχει αποδειχτεί πιο αποτελεσματική στη κατάθλιψη. Δε μπορούμε να θεωρήσουμε μια προσέγγιση ως πανάκεια. Αλλά δε μπορούμε να αγνοήσουμε και τις έρευνες που δείχνουν μια μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε κάποιες προσεγγίσεις για κάποιες διαταραχές.
Ας τα πάρουμε ένα-ένα.
1. Η ψυχανάλυση ενδείκνυται μόνο για αυτογνωσία. Μόνο για κάτι τοσο τετριμένο όπως το να έχεις αυτεπίγνωση (ένα ώριμο κι έλλογο Εγώ που μπορεί να διαχειρίζεται και να αναλύει καταστάσεις) και ταυτόχρονα συναισθηματική διαύγεια.
Με ενα λόγο να είσαι (ε)αυτοκράτορας. Αυτό το τόσο λίγο, το τόσο μικρό πράγμα. Πάντως, έτσι για την (αρχαία) ιστορία, στα δικά μας χώματα το Γνώθις Εαυτόν ήταν κάτι το μεγαλειώδες και ένα ταξίδι ζωής.
2. Το να λέμε ότι η ψυχανάλυση είναι απλά και μόνο μια φιλοσοφία έχω την αίσθηση ότι στερείτε σοβαρότητας. Νευροψυχολογικά ευρήματα των τελευταίων ετών μέσα από πολύπλοκα πειράματα σε συσχέτιση με την πλαστικότητα του εγκεφάλου αρχίζουν να δίνουν σε αυτό το “αόρατο” μια σχετικά υλική διάσταση.
3. “Από έρευνες έχει αποδειχτεί οτι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για ιδψ είναι η συμπεριφοριστική. (Ή ο συνδυασμός γνωσιακή-συμπεριφορική.)”
Απάντηση: Όπως έχω ήδη αναφέρει στην ιδψ διαταραχή μια συμπεριφοριστικού τύπου προσέγγιση μπορεί να προσφέρει ως προς την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Κάπου εκεί τερματίζετε η προσφορά της. Μια και αναφέρθηκε η ερευνητική διάσταση της ψυχολογίας σε σχέση με τον συμπεριφορισμό ίσως θα ήταν χρήσιμη μια υπενθύμιση του πειράματος του Leo Festiger για την γνωστική ασυμφωνία. Εκεί αποδείχτηκε (αφού θέλουμε να μιλάμε για πείραμα) η θεμελιώδης ανεπάρκεια του συμπεριφορισμού σε θέματα που άπτονται της ψυχοθεραπείας (δηλαδή της σε βάθους αλλαγής). Τα αποτελέσματα ήταν, ουσιαστικά, κόντρα σε αυτά που αναμένονταν με βάση τις αρχές του συμπεριφορισμού. Από την άλλη βρέθηκαν να επιβεβαιώνουν βασικές ψυχαναλυτικές παραδοχές (σε σχέση με την ενοχή και την ντροπή). Δεν θα συνεχίσω με περισσότερη θεωρία γιατί θα κουράσω και θα κουραστώ.
4. Κάπου μπορεί να κάνει και κακό? Σύμφωνοι! Όταν ο “ειδικός” είναι ακατάλληλος κι επικίνδυνος. Όχι ως προς την φύση της ψυχανάλυσης αυτή κάθε αυτή. Εκτός αν μιλάμε για ψυχώσεις ή για βαθιές ναρκισσιστικές διαταραχές όπου μόνη της η ψυχανάλυση δεν πάει μακριά. Εκεί βοηθάει η Ομαδική Ανάλυση (το ενα άκρο ψυχανάλυση και το άλλο κοινωνιολογία) όπου η θεραπεία, πια, δεν γίνετε από τον αναλυτή αλλά μέσα την Ομάδα, διαμέσου της Ομάδας, συμπεριλαμβανομένου και του αναλυτή.
5. Το να ψάχνεις για πανάκεια είναι ο σίγουρος δρόμος για εξάρτηση και φανατισμό.
Εν κατακλείδι η ψυχανάλυση δεν είναι ούτε πανάκεια, ούτε φιλοσοφία, ούτε κι εγώ δεν ξέρω τι άλλο. Είναι απλά ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο στην ψυχοθεραπευτική πρακτική.
Quote:
Originally posted by Psychologist
.Quote:
Originally posted by evath
Από έρευνες έχει αποδειχτεί οτι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για ιδψ είναι η συμπεριφοριστική. (Ή ο συνδυασμός γνωσιακή-συμπεριφορική.) Επίσης έχει αποδειχτεί οτι η ψυχοδυναμική δεν κάνει για όλους και κάποιους μπορεί να τους χειροτερέψει. Ίσως κάνει για κάποιες πλευρές της διαταραχής.
Ο συμπεριφορισμός γενικά είναι παρεξηγημένος ως προσεγγίση. Ως συμπεριφορά δεν εννοείται μόνο η έκδηλη αλλά και τα συναισθήματα και οι σκέψεις, τα οποία επίσης διαμορφώθηκαν μέσω της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον. Η ψυχανάλυση κάνει για αυτογνωσία και δεν είναι επιστήμη αλλά περισσότερο φιλοσοφία. Δε μπορείς να εντοπιζεις μια αιτία σε κάτι αόρατο και αναπόδεικτο. Ούτε να παρουσιάζεις ως αιτία κάτι με το οποίο υπάρχει απλή συνάφεια. Σίγουρα ο συμπεριφορισμός στερείται γοήτρου αλλά δε μπορούμε να αγνοήσουμε τις έρευνες που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του στη θεραπεία της ιδψ.
Γενικά πιστεύω πως κάθε προσέγγιση έχει να προσφέρει τα δικά της. Π.χ η γνωσιακή έχει αποδειχτεί πιο αποτελεσματική στη κατάθλιψη. Δε μπορούμε να θεωρήσουμε μια προσέγγιση ως πανάκεια. Αλλά δε μπορούμε να αγνοήσουμε και τις έρευνες που δείχνουν μια μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε κάποιες προσεγγίσεις για κάποιες διαταραχές.
Ας τα πάρουμε ένα-ένα.
1. Η ψυχανάλυση ενδείκνυται μόνο για αυτογνωσία. Μόνο για κάτι τοσο τετριμένο όπως το να έχεις αυτεπίγνωση (ένα ώριμο κι έλλογο Εγώ που μπορεί να διαχειρίζεται και να αναλύει καταστάσεις) και ταυτόχρονα συναισθηματική διαύγεια.
Με ενα λόγο να είσαι (ε)αυτοκράτορας. Αυτό το τόσο λίγο, το τόσο μικρό πράγμα. Πάντως, έτσι για την (αρχαία) ιστορία, στα δικά μας χώματα το Γνώθις Εαυτόν ήταν κάτι το μεγαλειώδες και ένα ταξίδι ζωής.
2. Το να λέμε ότι η ψυχανάλυση είναι απλά και μόνο μια φιλοσοφία έχω την αίσθηση ότι στερείτε σοβαρότητας. Νευροψυχολογικά ευρήματα των τελευταίων ετών μέσα από πολύπλοκα πειράματα σε συσχέτιση με την πλαστικότητα του εγκεφάλου αρχίζουν να δίνουν σε αυτό το “αόρατο” μια σχετικά υλική διάσταση.
3. “Από έρευνες έχει αποδειχτεί οτι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για ιδψ είναι η συμπεριφοριστική. (Ή ο συνδυασμός γνωσιακή-συμπεριφορική.)”
Απάντηση: Όπως έχω ήδη αναφέρει στην ιδψ διαταραχή μια συμπεριφοριστικού τύπου προσέγγιση μπορεί να προσφέρει ως προς την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Κάπου εκεί τερματίζετε η προσφορά της. Μια και αναφέρθηκε η ερευνητική διάσταση της ψυχολογίας σε σχέση με τον συμπεριφορισμό ίσως θα ήταν χρήσιμη μια υπενθύμιση του πειράματος του Leo Festiger για την γνωστική ασυμφωνία. Εκεί αποδείχτηκε (αφού θέλουμε να μιλάμε για πείραμα) η θεμελιώδης ανεπάρκεια του συμπεριφορισμού σε θέματα που άπτονται της ψυχοθεραπείας (δηλαδή της σε βάθους αλλαγής). Τα αποτελέσματα ήταν, ουσιαστικά, κόντρα σε αυτά που αναμένονταν με βάση τις αρχές του συμπεριφορισμού. Από την άλλη βρέθηκαν να επιβεβαιώνουν βασικές ψυχαναλυτικές παραδοχές (σε σχέση με την ενοχή και την ντροπή). Δεν θα συνεχίσω με περισσότερη θεωρία γιατί θα κουράσω και θα κουραστώ.
4. Κάπου μπορεί να κάνει και κακό? Σύμφωνοι! Όταν ο “ειδικός” είναι ακατάλληλος κι επικίνδυνος. Όχι ως προς την φύση της ψυχανάλυσης αυτή κάθε αυτή. Εκτός αν μιλάμε για ψυχώσεις ή για βαθιές ναρκισσιστικές διαταραχές όπου μόνη της η ψυχανάλυση δεν πάει μακριά. Εκεί βοηθάει η Ομαδική Ανάλυση (το ενα άκρο ψυχανάλυση και το άλλο κοινωνιολογία) όπου η θεραπεία, πια, δεν γίνετε από τον αναλυτή αλλά μέσα την Ομάδα, διαμέσου της Ομάδας, συμπεριλαμβανομένου και του αναλυτή.
5. Το να ψάχνεις για πανάκεια είναι ο σίγουρος δρόμος για εξάρτηση και φανατισμό.
Εν κατακλείδι η ψυχανάλυση δεν είναι ούτε πανάκεια, ούτε φιλοσοφία, ούτε κι εγώ δεν ξέρω τι άλλο. Είναι απλά ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο στην ψυχοθεραπευτική πρακτική.
1) Ποιος λέει όμως ότι αν κάποιος εξερευνήσει τον εαυτό του μέσω της ψυχανάλυσης θα οδηγηθεί κάπου? Η ψυχανάλυση είναι μια θεωρία που επινόησε ο Φρόιντ σχεδόν αυθαίρετα μέσα από τις \"κλινικές παρατηρήσεις\" που έκανε σε ένα περιορισμένο δείγμα ευκατάστατων κυριών της Βιέννης των αρχών του 20ου αιώνα. Είναι δηλαδή στην ουσία μια φιλοσοφική (ψευδο-επιστημονική μέχρι τώρα) προσέγγιση που δεν έχει κάποια ουσιαστική απόδειξη ως πρως την αποτελεσματικότητα της σε σχέση με συγκεκριμένες διαταραχές όπως η ΙΔΨ. Αυτα περί αυτογνωσίας μέσω της ανάλυσης δήθεν του υποσεινήδητου δεν έχουν καμία επιστημονική επιβεβαίωση μέχρι σήμερα. Η επιστημονικές αποδείξεις για την δήθεν αυτογνωσία που επιφέρει η ψυχανάλυση δυστυχώς είναι ανύπαρκτες.
2) Από όσο γνωρίζω κανένα εύρημα από το χώρο της νευροψυχολογίας (γνωστική έρευνα σε άτομα με εγκεφαλικές κακώσεις) η της γνωστικής νευροεπιστήμης (απεικονιστικές μέθοδοι σε φυσιολογικά άτομα) δεν έχουν αποδείξει κάποιο μέρος της ψυχανάλυσης. Πειραματικά ευρήματα για την επιρροή ασυνείδητης επεξεργασίας στην συμπεριφορά όντως υπάρχουν (όπως π.χ. οι δοκιμασίες άδηλης μνήμης) , αλλά δεν έχουν καμία σχέση με το δήθεν υποσεινήδητο όπως το εννοούν οι ψυχαναλητές
3) Προφανώς εννοείς την θεωρία περι cognitive dissonance του Festinger. Η συγκεκριμένη θεωρία δεν έχει καμία σχέση με την ψυχανάλυση η οτιδήποτε τέτοιο, αλλά είναι ένα ενδιαφέρον εύρημα της πειραματικής κοινωνικής ψυχολογίας του 20ου αιώνα. Η συγκεκριμένη θεωρία υποστηρίζει ότι όταν ένα άτομο πρέπει να υποβληθεί σε μια πράξη που απέχει από τις πεποιθήσεις του και την στάση του, τότε δημιουργείται cognitive dissonance (σε ελεύθερη μετάφραση γνωστική ασυμφωνία- η παραφωνία) που με την σειρά της πρακαλεί stress. Για να διαφύγει αυτής της δυσχερής κατάστασης, το άτομο έχει 2 επιλογές. Η να αποδώσει την συμπεριφορά του σε ένα εξωτερικό αίτιο, η να υιοθετήσει την ασύμφωνη συμπεριφορά του ως νέα πεποίθεση η/και στάση. Ο Festinger μάλιστα παρατήρησε ότι όταν η ασυμφωνία μεταξί σκέψεων και πράξεων είναι μεγάλη, τότε το άτομο τείνει να υιοθετεί αυτή την συμπεριφορά!
Δηλαδή ας πούμε ότι κάποιος πάει σε ένα εστιατόριο και του έρχεται ένα λογαριασμός μεγαλύτερος από αυτόν που περίμενε. Το άτομο πιθανά να εμφανίσει «γνωστική ασυμφωνία». Αν ο λογαριασμός είναι λίγο μεγαλύτερος τότε το άτομο πιθανά να κατηγορήσει το εστιατόριο για αυτή την απόκλιση \"το εστιατόριο αυτό έχει τσουχτερές τιμές σιγά μην ξανάρθω!\". Αν όμως είναι παρα πολύ μεγαλύτερη τότε το άτομο πιθανά (και παράδοξα!) να πει \"πολύ ακριβό αλλά άξιζε!\". Πράγματι αυτό το φαινόμενο έχει αποδηχτεί μέσα απο το κλασσικό \"πείραμα του βαρετού πειράματος\". Σε αυτό, κάποιοι φοιτητές (συνήθως ψυχολογίας!) έπρεπε να εκπληρώσουν την κατασκευή και λύση ενός εύκολου μα πραγματικά κουραστικού και βαρετού puzzle. Στην μία ομάδα δόθηκε κάποιο χρηματικό ποσό ενώ στην άλλη τίποτα. Ύστερα αφού τελείωσε το πείραμα ζητήθηκε από τα υποκείμενα να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο και να το δώσουν στους επόμενους φοιτητές που θα λάμβαναν μέρος. Στην ερώτηση \"βρήκες το πείραμα ενδιαφέρον?\"¨τα άτομα που πληρώθηκαν έβαλαν χαμηλές βαθμολογίες γιατί απέδωσαν «την βαρεμάρα» τους σε εξωτερικό παράγοντα (χρήματα) και δεν είχαν λόγο να αλλάξουν την στάση τους που ήταν ποιο αντικειμενική (βαρετό πείραμα!). Οι άλλοι όμως που δεν πήραν τίποτα έπρεπε να δικαιολογήσουν κάπως αυτή την τρομερή φαινομενικά αναίτια πλήξη και κούραση που αισθάνθηκαν. Αφού δεν υπήρχε εξωτερικός παράγοντας (όπως χρήματα) που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως αιτία διακαιολόγησης, τα άτομα τελικά υιοθέτησαν την (προηγουμένως πιθανά αντίθετη) άποψη ότι \"το πείραμα ήταν ενδιαφέρον\" και τελικά έβαλαν υψηλές βαθμολογίες στην συγκεκριμένη ερώτηση.
Υπό μια άποψη, αν και οι συγκεκριμένες έρευνες δεν έχουν σχέση με ψυχοπαθολογία η ψυχοθεραπεία (η ψυχανάλυση!), μπορεί κάποιος να σκεφτεί ότι σε κάποιες συμπεριφοριστικές μεθόδους να γίνεται κάτι παρόμοιο. Ένα αγχωτικό άτομο μπορεί να αποφεύγει μια κατάσταση γιατί του δημιουργεί άγχος και έχει μια Χ στάση πρως αυτή. Ας πάμε στην ΙΔΨ διαταραχή που είναι και το θέμα μας! Ένας άνθρωπος μπορεί να γίνεται έρμαιο των λεγόμενων \"τελετών\" γιατί αυτοί οι ψυχαναγκασμοί στιγμιαία μειώνουν το άγχος εκείνη την στιγμή που διεξάγονται. Με παρόμοιο τρόπο θα λέγαμε που ένας άνθρωπος κάνει τον σταυρό του πριν ξεκινήσει ένα ταξίδι. Το άτομο φοβάται και έτσι κάνει τον σταυρό του. Έτσι επικαλείται μια ανώτερη προστασία και αποβάλει τον φόβο του για το ταξίδι. Οι συμπεριφορές των ανθρώπων με ΙΔΨ συμβαίνουν πιθανά όταν αυτός ο «αγχολυτικός μηχανισμός» ξεφεύγει από τα όρια . Οι άνθρωποι αυτοί συσχεστίζουν παράλογα θα λέγαμε κάθε τι (σκέψη, συμπεριφορά) με την μείωση του άγχους τους και με παράλογο τρόπο διεξάγουν αυτές τις συμπεριφορές. Αυτό το κάνουν δηλαδή γιατί αυτές οι συμπεριφορές εκείνη την στιγμή τους \"επιβραβεύουν\", λειτουργούν δηλαδή σαν \"ενισχυτές\". Μια συμπεριφορική τεχνική που έχει αποδηχτεί να λειτουργεί στην ΙΔΨ διαταραχή είναι γνωστή ως ERP- \"Exposure & Response Prevention\". Όπως λέει και το όνομα, το άτομο πρέπει να εκτεθεί σε αυτή του συμπεριφορά χωρίς να την πραγματοποιήσει. Σίγουρα κάτι τέοιο μπορεί να παρομιαστεί με το να έχεις φαγούρα και να σε εμποδίζουν να ξυστείς (!) όμως ύστερα από κάποιες φορές (που μπορεί να είναι αγωνιώδεις για το άτομο με ΙΔΨ αλλά ευεργετικές!) το άτομο \"εξοικιώνεται\" με την διαδικασία και παύει να εκτελεί την καταναγκαστική συμπεριφορά γιατί απλούστατα δεν είναι ποια \"ενισχυτική\". Το γνωστικό κομμάτι ακόμα μπορεί να κάνει το άτομο να \"ανακατασκευάσει\" τις σκέψεις του σε σχέση με τους ιδεοψυχαναγκασμούς του.
Αν και φαινομενικά αυτές οι μέθοδοι δεν έχουν σχέση με την θεωρία του Festinger, κάποιος μπορεί να υποθέσει ότι η \"έκθεση στο στρεσογόνο ερέθισμα\" και η \"γνωστική ανακατασκευή\" δημιουργούν ασυμφωνία σε σχέση με την προηγούμενη στάση του ατόμου ως πρως την κατάσταση του και έτσι το άτομο αναγκάζεται να υιοθετήσει αυτή την ασυμφωνία (για ευεργετικούς τελικά σκοπούς).
4) Η ψυχανάλυση μπορεί να κάνει κακό? Μάλλον όχι, αλλά αν υπάρχουν επιλογές για κάτι άλλο που έχει αποδειχθεί να είναι αποτελεσματικό τότε είναι χάσιμο χρόνου και χρήματος. Κατά την γνώμη μου η παραδοσιακή μακρόχρονη \"open-ended\" ψυχανάλυση μπορεί να έχει και αντίθερα αποτελέσματα σε κάποιες περιπτώσεις αφού μέσα από τους συνειρμούς, την μειωμένη επανατροφοδότηση απο πλευράς θεραπευτή και την αύξηση των συσχετισμών, το άτομο μπορεί να βιώσει μια αύξηση της αβεβαιότητας και τελικά του άγχους. Δηλαδή εδώ μπορεί να ισχύει το \"ανάλυση=παράλυση\"! Η ποιο μοντέρνα όμως \"βραχυχρονη-close-ended-ψυχοδυναμική\" θεραπεία (όπου η θεραπεία περιστρέφεται γύρω από τους προβληματισμούς του ατόμου) μπορεί πράγματι ίσως να επιφέρει κάποια αποτελέσματα. Απλά τα επιστημονικά ευρήματα για την βραχύχρονη ψυχοδυναμική είναι και αυτά ελάχιστα. Μόλις πρόσφατα και για πρώτη φορά αποδείχθηκε η αποτελεσματικότητα της βραχύχρονης ψυχοδυναμικής σε βασική ψυχιατρική διαταραχή-στην διαταραχή κρίσεων πανικού.Η θεραπεία όμως έγινε σε σύγκριση με μια διαδικασία χαλάρωσης και όχι με ολοκληρωμένη γνωστική-συμπεριφοριστική θεραπεία. Αναμφισβήτητα, υπάρχουν πολυάριθμες έρευνες που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της ΓΣΘ στις βασικές ψυχιατρικές/ψυχολογικές διαταραχές και πραγματικά μόνο μία της ψυχοδυναμικής για μια βασική .(για την διαταραχή κρίσεων πανικού).
(Εδώ είναι και το άρθρο)
http://www.medicalnewstoday.com/articles/65336.php
(Να σημειωθεί ότι η βραχεία ψυχοδυναμική έχει αποδειχθεί να έχει κάποια αποτελεσματικότητα σε μερικές από τις ποιο σπάνιες διαταραχές προσωπικότητας αλλά ποτέ σε κάτι τόσο βασικό, όπως στις διαταραχές άγχους)
Κάτω από τέτοιες συνθήκες, είναι καλύτερα κάποιος να αρχίζει πρώτα επιστημονικά- με το τι είναι γνωστό-και μετά να προχωράει σε πειραματισμούς. \"Stick to Science\" δηλαδή!
Σε κάθε περίπτωση, είναι καλό το παιδί που αναφέρει ο θεματοθέτης να ζητήσει βοήθεια γιατί μπορεί πραγματικά να είναι ουσιαστική. Θα συμβούλευα μάλιστα να ρωτήσει ανοιχτά τον θεραπευτή αν έχει εκπαιδευτεί στην Γνωστική-Συμπεριφορική θεραπεία γιατί υπάρχουν έρευνες που δείχνουν καθαρά την αποτελεσματικότητά της στην ΙΔΨ διαταραχή. Δηλαδή μπορεί μια τέτοια προσέγγιση να επιφέρει χρυσά αποτελέσματα μέσα σε λίγες μόνο συνεδρίες. οπότε είναι κρίμα το παιδί να ταλαιπωρήται χωρίς λόγο. Ευχαριστώ και για την ευκαιρία που μου έδωσες να μιλήσω για τον Festinger (τώρα βέβαια δεν νομίζω οι άλλοι αναγνώστες να ευχαριστούνε!)
Διαβάζοντας τα παραπάνω περι προσεγγισεων κ σύστασης μιας συγκεκριμενης (Γνωστικης Συμπεριφορικης αλλα κ οποια άλλη προσέγγιση αν προτεινοταν) ομολογώ πώς μπερδεύτηκα: αντιλαμβάνομαι τους προβληματισμους κ τις ερευνες των επαγγελματιων της ψυχικης υγειας. Ομως πραγματικά ποιος ασθενης σκέφτεται έτσι ή προβληματιζεται έτσι μεχρι να επιλεξει που τελικά θα απευθυνθεί? Εχει την ψυχραιμια, την εμπειρια, το γνωστικο υποβαθρο ωστε να μπορεσει να κρινει κ να αποφασισει τί ειναι τελικά αυτο που καλυπτει καλύτερα τον ιδιο?Πιθανοτατα να μην μαθει κ ποτε.
Απο προσωπικη εμπειρια θυμαμαι πώς αυτο που εψαχνα ηταν εναν καλο θεραπευτη/τρια κ μια θεραπεια που δεν θα βασιζεται σε μερικες συνεδριες. Δεν ειχα ουτε την ψυχραιμια, ουτε την διαθεση, ουτε την υπομονη να μάθω τί κανει καλο σε τί. Αλλωστε οι περισσοτεροι ή ολοι δεν ξερουμε με βεβαιοτητα απο τί πάσχουμε. Αλλα ακομα κ αν γνωριζαμε, νομιζω πώς ειναι εντελώς προσωπικο ζήτημα τί με καλύπτει την δεδομενη χρονικη στιγμη που αποφασιζω να ξεκινησω θεραπεια.
Μιλάω πάντα απο την αλλη οχθη: του ασθενη ή πελάτη.
Πάλι μπήκαν αρκετά θέματα. Ας πούμε λοιπόν ακόμα μερικές κουβέντες.Quote:
Originally posted by PETRAN
Quote:
Originally posted by Psychologist
.Quote:
Originally posted by evath
Από έρευνες έχει αποδειχτεί οτι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για ιδψ είναι η συμπεριφοριστική. (Ή ο συνδυασμός γνωσιακή-συμπεριφορική.) Επίσης έχει αποδειχτεί οτι η ψυχοδυναμική δεν κάνει για όλους και κάποιους μπορεί να τους χειροτερέψει. Ίσως κάνει για κάποιες πλευρές της διαταραχής.
Ο συμπεριφορισμός γενικά είναι παρεξηγημένος ως προσεγγίση. Ως συμπεριφορά δεν εννοείται μόνο η έκδηλη αλλά και τα συναισθήματα και οι σκέψεις, τα οποία επίσης διαμορφώθηκαν μέσω της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον. Η ψυχανάλυση κάνει για αυτογνωσία και δεν είναι επιστήμη αλλά περισσότερο φιλοσοφία. Δε μπορείς να εντοπιζεις μια αιτία σε κάτι αόρατο και αναπόδεικτο. Ούτε να παρουσιάζεις ως αιτία κάτι με το οποίο υπάρχει απλή συνάφεια. Σίγουρα ο συμπεριφορισμός στερείται γοήτρου αλλά δε μπορούμε να αγνοήσουμε τις έρευνες που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του στη θεραπεία της ιδψ.
Γενικά πιστεύω πως κάθε προσέγγιση έχει να προσφέρει τα δικά της. Π.χ η γνωσιακή έχει αποδειχτεί πιο αποτελεσματική στη κατάθλιψη. Δε μπορούμε να θεωρήσουμε μια προσέγγιση ως πανάκεια. Αλλά δε μπορούμε να αγνοήσουμε και τις έρευνες που δείχνουν μια μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε κάποιες προσεγγίσεις για κάποιες διαταραχές.
Ας τα πάρουμε ένα-ένα.
1. Η ψυχανάλυση ενδείκνυται μόνο για αυτογνωσία. Μόνο για κάτι τοσο τετριμένο όπως το να έχεις αυτεπίγνωση (ένα ώριμο κι έλλογο Εγώ που μπορεί να διαχειρίζεται και να αναλύει καταστάσεις) και ταυτόχρονα συναισθηματική διαύγεια.
Με ενα λόγο να είσαι (ε)αυτοκράτορας. Αυτό το τόσο λίγο, το τόσο μικρό πράγμα. Πάντως, έτσι για την (αρχαία) ιστορία, στα δικά μας χώματα το Γνώθις Εαυτόν ήταν κάτι το μεγαλειώδες και ένα ταξίδι ζωής.
2. Το να λέμε ότι η ψυχανάλυση είναι απλά και μόνο μια φιλοσοφία έχω την αίσθηση ότι στερείτε σοβαρότητας. Νευροψυχολογικά ευρήματα των τελευταίων ετών μέσα από πολύπλοκα πειράματα σε συσχέτιση με την πλαστικότητα του εγκεφάλου αρχίζουν να δίνουν σε αυτό το “αόρατο” μια σχετικά υλική διάσταση.
3. “Από έρευνες έχει αποδειχτεί οτι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για ιδψ είναι η συμπεριφοριστική. (Ή ο συνδυασμός γνωσιακή-συμπεριφορική.)”
Απάντηση: Όπως έχω ήδη αναφέρει στην ιδψ διαταραχή μια συμπεριφοριστικού τύπου προσέγγιση μπορεί να προσφέρει ως προς την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Κάπου εκεί τερματίζετε η προσφορά της. Μια και αναφέρθηκε η ερευνητική διάσταση της ψυχολογίας σε σχέση με τον συμπεριφορισμό ίσως θα ήταν χρήσιμη μια υπενθύμιση του πειράματος του Leo Festiger για την γνωστική ασυμφωνία. Εκεί αποδείχτηκε (αφού θέλουμε να μιλάμε για πείραμα) η θεμελιώδης ανεπάρκεια του συμπεριφορισμού σε θέματα που άπτονται της ψυχοθεραπείας (δηλαδή της σε βάθους αλλαγής). Τα αποτελέσματα ήταν, ουσιαστικά, κόντρα σε αυτά που αναμένονταν με βάση τις αρχές του συμπεριφορισμού. Από την άλλη βρέθηκαν να επιβεβαιώνουν βασικές ψυχαναλυτικές παραδοχές (σε σχέση με την ενοχή και την ντροπή). Δεν θα συνεχίσω με περισσότερη θεωρία γιατί θα κουράσω και θα κουραστώ.
4. Κάπου μπορεί να κάνει και κακό? Σύμφωνοι! Όταν ο “ειδικός” είναι ακατάλληλος κι επικίνδυνος. Όχι ως προς την φύση της ψυχανάλυσης αυτή κάθε αυτή. Εκτός αν μιλάμε για ψυχώσεις ή για βαθιές ναρκισσιστικές διαταραχές όπου μόνη της η ψυχανάλυση δεν πάει μακριά. Εκεί βοηθάει η Ομαδική Ανάλυση (το ενα άκρο ψυχανάλυση και το άλλο κοινωνιολογία) όπου η θεραπεία, πια, δεν γίνετε από τον αναλυτή αλλά μέσα την Ομάδα, διαμέσου της Ομάδας, συμπεριλαμβανομένου και του αναλυτή.
5. Το να ψάχνεις για πανάκεια είναι ο σίγουρος δρόμος για εξάρτηση και φανατισμό.
Εν κατακλείδι η ψυχανάλυση δεν είναι ούτε πανάκεια, ούτε φιλοσοφία, ούτε κι εγώ δεν ξέρω τι άλλο. Είναι απλά ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο στην ψυχοθεραπευτική πρακτική.
1) Ποιος λέει όμως ότι αν κάποιος εξερευνήσει τον εαυτό του μέσω της ψυχανάλυσης θα οδηγηθεί κάπου? Η ψυχανάλυση είναι μια θεωρία που επινόησε ο Φρόιντ σχεδόν αυθαίρετα μέσα από τις \"κλινικές παρατηρήσεις\" που έκανε σε ένα περιορισμένο δείγμα ευκατάστατων κυριών της Βιέννης των αρχών του 20ου αιώνα. Είναι δηλαδή στην ουσία μια φιλοσοφική (ψευδο-επιστημονική μέχρι τώρα) προσέγγιση που δεν έχει κάποια ουσιαστική απόδειξη ως πρως την αποτελεσματικότητα της σε σχέση με συγκεκριμένες διαταραχές όπως η ΙΔΨ. Αυτα περί αυτογνωσίας μέσω της ανάλυσης δήθεν του υποσεινήδητου δεν έχουν καμία επιστημονική επιβεβαίωση μέχρι σήμερα. Η επιστημονικές αποδείξεις για την δήθεν αυτογνωσία που επιφέρει η ψυχανάλυση δυστυχώς είναι ανύπαρκτες.
2) Από όσο γνωρίζω κανένα εύρημα από το χώρο της νευροψυχολογίας (γνωστική έρευνα σε άτομα με εγκεφαλικές κακώσεις) η της γνωστικής νευροεπιστήμης (απεικονιστικές μέθοδοι σε φυσιολογικά άτομα) δεν έχουν αποδείξει κάποιο μέρος της ψυχανάλυσης. Πειραματικά ευρήματα για την επιρροή ασυνείδητης επεξεργασίας στην συμπεριφορά όντως υπάρχουν (όπως π.χ. οι δοκιμασίες άδηλης μνήμης) , αλλά δεν έχουν καμία σχέση με το δήθεν υποσεινήδητο όπως το εννοούν οι ψυχαναλητές
3) Προφανώς εννοείς την θεωρία περι cognitive dissonance του Festinger. Η συγκεκριμένη θεωρία δεν έχει καμία σχέση με την ψυχανάλυση η οτιδήποτε τέτοιο, αλλά είναι ένα ενδιαφέρον εύρημα της πειραματικής κοινωνικής ψυχολογίας του 20ου αιώνα. Η συγκεκριμένη θεωρία υποστηρίζει ότι όταν ένα άτομο πρέπει να υποβληθεί σε μια πράξη που απέχει από τις πεποιθήσεις του και την στάση του, τότε δημιουργείται cognitive dissonance (σε ελεύθερη μετάφραση γνωστική ασυμφωνία- η παραφωνία) που με την σειρά της πρακαλεί stress. Για να διαφύγει αυτής της δυσχερής κατάστασης, το άτομο έχει 2 επιλογές. Η να αποδώσει την συμπεριφορά του σε ένα εξωτερικό αίτιο, η να υιοθετήσει την ασύμφωνη συμπεριφορά του ως νέα πεποίθεση η/και στάση. Ο Festinger μάλιστα παρατήρησε ότι όταν η ασυμφωνία μεταξί σκέψεων και πράξεων είναι μεγάλη, τότε το άτομο τείνει να υιοθετεί αυτή την συμπεριφορά!
Δηλαδή ας πούμε ότι κάποιος πάει σε ένα εστιατόριο και του έρχεται ένα λογαριασμός μεγαλύτερος από αυτόν που περίμενε. Το άτομο πιθανά να εμφανίσει «γνωστική ασυμφωνία». Αν ο λογαριασμός είναι λίγο μεγαλύτερος τότε το άτομο πιθανά να κατηγορήσει το εστιατόριο για αυτή την απόκλιση \"το εστιατόριο αυτό έχει τσουχτερές τιμές σιγά μην ξανάρθω!\". Αν όμως είναι παρα πολύ μεγαλύτερη τότε το άτομο πιθανά (και παράδοξα!) να πει \"πολύ ακριβό αλλά άξιζε!\". Πράγματι αυτό το φαινόμενο έχει αποδηχτεί μέσα απο το κλασσικό \"πείραμα του βαρετού πειράματος\". Σε αυτό, κάποιοι φοιτητές (συνήθως ψυχολογίας!) έπρεπε να εκπληρώσουν την κατασκευή και λύση ενός εύκολου μα πραγματικά κουραστικού και βαρετού puzzle. Στην μία ομάδα δόθηκε κάποιο χρηματικό ποσό ενώ στην άλλη τίποτα. Ύστερα αφού τελείωσε το πείραμα ζητήθηκε από τα υποκείμενα να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο και να το δώσουν στους επόμενους φοιτητές που θα λάμβαναν μέρος. Στην ερώτηση \"βρήκες το πείραμα ενδιαφέρον?\"¨τα άτομα που πληρώθηκαν έβαλαν χαμηλές βαθμολογίες γιατί απέδωσαν «την βαρεμάρα» τους σε εξωτερικό παράγοντα (χρήματα) και δεν είχαν λόγο να αλλάξουν την στάση τους που ήταν ποιο αντικειμενική (βαρετό πείραμα!). Οι άλλοι όμως που δεν πήραν τίποτα έπρεπε να δικαιολογήσουν κάπως αυτή την τρομερή φαινομενικά αναίτια πλήξη και κούραση που αισθάνθηκαν. Αφού δεν υπήρχε εξωτερικός παράγοντας (όπως χρήματα) που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως αιτία διακαιολόγησης, τα άτομα τελικά υιοθέτησαν την (προηγουμένως πιθανά αντίθετη) άποψη ότι \"το πείραμα ήταν ενδιαφέρον\" και τελικά έβαλαν υψηλές βαθμολογίες στην συγκεκριμένη ερώτηση.
Υπό μια άποψη, αν και οι συγκεκριμένες έρευνες δεν έχουν σχέση με ψυχοπαθολογία η ψυχοθεραπεία (η ψυχανάλυση!), μπορεί κάποιος να σκεφτεί ότι σε κάποιες συμπεριφοριστικές μεθόδους να γίνεται κάτι παρόμοιο. Ένα αγχωτικό άτομο μπορεί να αποφεύγει μια κατάσταση γιατί του δημιουργεί άγχος και έχει μια Χ στάση πρως αυτή. Ας πάμε στην ΙΔΨ διαταραχή που είναι και το θέμα μας! Ένας άνθρωπος μπορεί να γίνεται έρμαιο των λεγόμενων \"τελετών\" γιατί αυτοί οι ψυχαναγκασμοί στιγμιαία μειώνουν το άγχος εκείνη την στιγμή που διεξάγονται. Με παρόμοιο τρόπο θα λέγαμε που ένας άνθρωπος κάνει τον σταυρό του πριν ξεκινήσει ένα ταξίδι. Το άτομο φοβάται και έτσι κάνει τον σταυρό του. Έτσι επικαλείται μια ανώτερη προστασία και αποβάλει τον φόβο του για το ταξίδι. Οι συμπεριφορές των ανθρώπων με ΙΔΨ συμβαίνουν πιθανά όταν αυτός ο «αγχολυτικός μηχανισμός» ξεφεύγει από τα όρια . Οι άνθρωποι αυτοί συσχεστίζουν παράλογα θα λέγαμε κάθε τι (σκέψη, συμπεριφορά) με την μείωση του άγχους τους και με παράλογο τρόπο διεξάγουν αυτές τις συμπεριφορές. Αυτό το κάνουν δηλαδή γιατί αυτές οι συμπεριφορές εκείνη την στιγμή τους \"επιβραβεύουν\", λειτουργούν δηλαδή σαν \"ενισχυτές\". Μια συμπεριφορική τεχνική που έχει αποδηχτεί να λειτουργεί στην ΙΔΨ διαταραχή είναι γνωστή ως ERP- \"Exposure & Response Prevention\". Όπως λέει και το όνομα, το άτομο πρέπει να εκτεθεί σε αυτή του συμπεριφορά χωρίς να την πραγματοποιήσει. Σίγουρα κάτι τέοιο μπορεί να παρομιαστεί με το να έχεις φαγούρα και να σε εμποδίζουν να ξυστείς (!) όμως ύστερα από κάποιες φορές (που μπορεί να είναι αγωνιώδεις για το άτομο με ΙΔΨ αλλά ευεργετικές!) το άτομο \"εξοικιώνεται\" με την διαδικασία και παύει να εκτελεί την καταναγκαστική συμπεριφορά γιατί απλούστατα δεν είναι ποια \"ενισχυτική\". Το γνωστικό κομμάτι ακόμα μπορεί να κάνει το άτομο να \"ανακατασκευάσει\" τις σκέψεις του σε σχέση με τους ιδεοψυχαναγκασμούς του.
Αν και φαινομενικά αυτές οι μέθοδοι δεν έχουν σχέση με την θεωρία του Festinger, κάποιος μπορεί να υποθέσει ότι η \"έκθεση στο στρεσογόνο ερέθισμα\" και η \"γνωστική ανακατασκευή\" δημιουργούν ασυμφωνία σε σχέση με την προηγούμενη στάση του ατόμου ως πρως την κατάσταση του και έτσι το άτομο αναγκάζεται να υιοθετήσει αυτή την ασυμφωνία (για ευεργετικούς τελικά σκοπούς).
4) Η ψυχανάλυση μπορεί να κάνει κακό? Μάλλον όχι, αλλά αν υπάρχουν επιλογές για κάτι άλλο που έχει αποδειχθεί να είναι αποτελεσματικό τότε είναι χάσιμο χρόνου και χρήματος. Κατά την γνώμη μου η παραδοσιακή μακρόχρονη \"open-ended\" ψυχανάλυση μπορεί να έχει και αντίθερα αποτελέσματα σε κάποιες περιπτώσεις αφού μέσα από τους συνειρμούς, την μειωμένη επανατροφοδότηση απο πλευράς θεραπευτή και την αύξηση των συσχετισμών, το άτομο μπορεί να βιώσει μια αύξηση της αβεβαιότητας και τελικά του άγχους. Δηλαδή εδώ μπορεί να ισχύει το \"ανάλυση=παράλυση\"! Η ποιο μοντέρνα όμως \"βραχυχρονη-close-ended-ψυχοδυναμική\" θεραπεία (όπου η θεραπεία περιστρέφεται γύρω από τους προβληματισμούς του ατόμου) μπορεί πράγματι ίσως να επιφέρει κάποια αποτελέσματα. Απλά τα επιστημονικά ευρήματα για την βραχύχρονη ψυχοδυναμική είναι και αυτά ελάχιστα. Μόλις πρόσφατα και για πρώτη φορά αποδείχθηκε η αποτελεσματικότητα της βραχύχρονης ψυχοδυναμικής σε βασική ψυχιατρική διαταραχή-στην διαταραχή κρίσεων πανικού.Η θεραπεία όμως έγινε σε σύγκριση με μια διαδικασία χαλάρωσης και όχι με ολοκληρωμένη γνωστική-συμπεριφοριστική θεραπεία. Αναμφισβήτητα, υπάρχουν πολυάριθμες έρευνες που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της ΓΣΘ στις βασικές ψυχιατρικές/ψυχολογικές διαταραχές και πραγματικά μόνο μία της ψυχοδυναμικής για μια βασική .(για την διαταραχή κρίσεων πανικού).
(Εδώ είναι και το άρθρο)
http://www.medicalnewstoday.com/articles/65336.php
(Να σημειωθεί ότι η βραχεία ψυχοδυναμική έχει αποδειχθεί να έχει κάποια αποτελεσματικότητα σε μερικές από τις ποιο σπάνιες διαταραχές προσωπικότητας αλλά ποτέ σε κάτι τόσο βασικό, όπως στις διαταραχές άγχους)
Κάτω από τέτοιες συνθήκες, είναι καλύτερα κάποιος να αρχίζει πρώτα επιστημονικά- με το τι είναι γνωστό-και μετά να προχωράει σε πειραματισμούς. \"Stick to Science\" δηλαδή!
Σε κάθε περίπτωση, είναι καλό το παιδί που αναφέρει ο θεματοθέτης να ζητήσει βοήθεια γιατί μπορεί πραγματικά να είναι ουσιαστική. Θα συμβούλευα μάλιστα να ρωτήσει ανοιχτά τον θεραπευτή αν έχει εκπαιδευτεί στην Γνωστική-Συμπεριφορική θεραπεία γιατί υπάρχουν έρευνες που δείχνουν καθαρά την αποτελεσματικότητά της στην ΙΔΨ διαταραχή. Δηλαδή μπορεί μια τέτοια προσέγγιση να επιφέρει χρυσά αποτελέσματα μέσα σε λίγες μόνο συνεδρίες. οπότε είναι κρίμα το παιδί να ταλαιπωρήται χωρίς λόγο. Ευχαριστώ και για την ευκαιρία που μου έδωσες να μιλήσω για τον Festinger (τώρα βέβαια δεν νομίζω οι άλλοι αναγνώστες να ευχαριστούνε!)
1)Κανείς δεν λέει ότι αν ξεκινήσεις ένα ταξίδι μέσω ψυχανάλυσης δεδομένα και μονόδρομα θα οδηγηθείς στο τέρμα όπου η τελευταία στάση γράφει “αυτογνωσία”. Έχει να κάνει αρκετά με το κίνητρο που σε οδηγεί και είναι ένα ταξίδι που διαρκεί όλη την ζωή. Αυτό που καταλαβαίνω εγώ όταν κάποιος ξεκινά ψυχανάλυση με αίτημα “αυτογνωσία” είναι ότι θέλει να βάλει σε μια σειρά τις σκέψεις τα βιώματα και τα συναισθήματα του. Να ανακαλύψει την Ιδιοπροσωπία του. Η αλήθεια, άλλωστε είναι πως ακόμα κι αν φτάσει κάποιος στην αυτογνωσία, το τελευταίο που θα τον ενδιαφέρει είναι να το επιβεβαιώσει... πειραματικά.
Όσο για τα “ψευδοεπιστήμης”κι οτι ο Freud περιορίστηκε απλά σε ευκατάστατες κυρίες της Βιέννης ας εξαντλήσω την ευγένεια κι επιείκεια μου κι ας πω ότι είναι απλά ισοπεδωτικό προσβλητικό κι εμπαθές! Ο τρόπος εργασίας του ήταν η ενδοσκόπηση και η βιωματική παρατήρηση. Υπέπεσε σε λάθη, ανακρίβειες και έκανε πολλές αναθεωρήσεις στο έργο του. Το να κρίνουμε εμείς σήμερα τις σκέψεις του (με τα σημερινά δεδομένα) και να τις πετάμε στο κάλαθο των αχρήστων ίσως να μην είναι και η πιο σωστή κίνηση. Τι ήταν επιστήμη στα χρόνια που ζούσε ο Freud? Μίλησε για οιδιπόδειο στην διάρκεια της πουριτανικής Βικτωριανής εποχής. Προσωπικά μου αρέσει να σκέπτομαι την ψυχανάλυση περισσότερο ως τέχνη παρά επιστήμη. Όπως είναι ίσως και η ίδια η ψυχοθεραπεία. Δεν νομίζω ούτε ότι καπηλεύεται κάτι ούτε ότι προσπαθεί να... “ψευδοδείξει”. Να κάνουμε τον κόπο και να ασχοληθούμε με την ετυμολογία της λέξης “επιστήμη”? “Αρχήν σοφίας ονομάτων επίσκεψης”. Επι και ίσταμε. Κάτι δεδομένο, εκ των προτέρων γνωστό. Ως προς αυτό η ψυχανάλυση παίζει με το απρόοπτο, την ανατροπή, τον αυτοσχεδιασμό, τον ελεύθερο συνειρμό κλπ. Προσωπικά παρόλο που σπούδασα “Κοινωνικές Επιστήμες” δεν μου καίγεται καρφάκι για το πόσο ή μη καθαρά επιστημονικό είναι αυτό το ρεύμα ψυχοθεραπευτικής σκέψης. Μου αρέσει γιατί επιτρέπει μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας, αυτενέργειας και αυτοσχεδιασμού. Επιπρόσθετα έχει πίσω της στιβαρά θεωρητικά θεμέλια και ένα σύνολο αρχών, τεχνικών καθώς και μεθοδολογία.
2)Ως προς την νευροψυχολογία και την ψυχανάλυση τώρα.
Όταν δεν γνωρίζουμε πράγματα ίσως είναι καλύτερο να ρωτάμε για να ενημερωθούμε από το να εκφράζουμε απόψεις και μάλιστα εμφατικά. Μια τέτοια ενημέρωση μπορούμε να λάβουμε, μεταξύ άλλων, από τους φίλους μας τους... ψυχιάτρους. Η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (δηλαδή ο επίσημος φορέας των ψυχιάτρων στην χώρα μας) πραγματοποίησε την εξής διημερίδα την οποία κι είχα την τύχη να παρακολουθήσω.
Το να ακούς ψυχιάτρους να μιλάνε για την ψυχανάλυση αν όχι με ενθουσιασμό τουλάχιστον με σεβασμό και να βλέπεις σχετικές διαφάνειες όπου η σύγχρονη νευροφυσιολογία συναντά τις ψυχαναλυτικές σκέψεις, μου φάνηκε συναρπαστικό. Τώρα όταν βλέπεις ανθρώπους που ασχολούνται με την ψυχολογία να λένε τα αντίθετα...
3)Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στις διατυπώσεις μας και να μην γενικεύουμε. Το να κρατάει κάποιος ψυχαναλυτής για χρόνια κάποιον και να μην τον επανατροφοδοτεί αυτό είναι αντιαναλυτικό. Αν θέλει να κρατά τον αναλυόμενο του άβουλο κι εξαρτημένο είναι κάτι διόλου επαγγελματικό και ηθικό. Δυστυχώς, όμως, τουλάχιστον από κάποιους γίνεται. Το χρεώνουμε αυτήν την συμπεριφορά δομικά στην ψυχανάλυση είναι άδικο και λαθεμένο.
Κάποιοι μιλάνε για την ουδετερότητα του ψυχαναλυτή κι οτι ο θεραπευόμενος μιλάει κι ο ψυχαναλυτής απλά ακούει κι ερμηνεύει. Αυτά είναι επικίνδυνες αρλούμπες που λέγονται (και γίνονται) ακόμα κι από ψυχαναλυτές. Δεν είναι όμως αυτή η πραγματική ψυχανάλυση του Freud. Ο Freud ήταν συναισθηματικά εμπλεκόμενος με τους αναλυόμενους του κι αυτό ουσιαστικά είναι που ορίζει την αντιμεταβίβαση. Αξίζει να δει κάποιος την ταινία με τον Freud όπου αναλαμβάνει ψυχοθεραπευτικά την πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη. Το συναίσθημα που διακινείτε αμφίδρομα είναι κάτι το εντυπωσιακό. Και τώρα έρχονται κάποιοι που επικαλούνται τον Freud και λένε... Εκεί μπορεί κάποιος που αυτοαποκαλείται “ψυχαναλυτής” να κάνει κακό. Να έχει έναν άνθρωπο απέναντι του που να είναι σε ψύχωση και να είναι στην σιωπή? Εγκληματικό! Κι αν στον άνθρωπο αυτόν (διαμέσου της σιωπής του “θεραπευτή”) αντηχήσουν χορδές εγκατάλειψης κι αφανισμού? Δεν θα ήθελα να μπω σε διασαφηνίσεις της ψυχοθεραπευτικής πρακτικής με ψυχαναλυτικό βηματισμό.
4)Τέλος η βραχεία γίνετε μόνο σε εστίες κι όταν ο άνθρωπος μπορεί να “αντέξει” τις κατά ριπάς παρεμβάσεις του θεραπευτή. Φυσικά πριν γίνετε μέγα ψάξιμο της χωρητικότητας και των αντοχών του. Ένας δικός μας άνθρωπος, ο Πέτρος Σιφνέος (καθηγητής της Iατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Xάρβαρντ) έχει αναπτύξει ενα μοντέλο βραχείας ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας. Ονομάζεται STAPP (Short Term Anxiety Provoking Psychotherapy). Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του υπάρχει στην ιστοσελίδα http://www.hri.org/E/2000/00-08-16.dir/keimena/greece/greece1.htm
5)Δυο κουβέντες μόνο για τον Festiger και αυτά που ανέφερα. Αντίστοιχο πείραμα με βαρετό μάθημα όπου οι φοιτητές βγαίναν από δυο διαφορετικές πόρτες του αμφιθεάτρου. Τους περίμεναν συνεργάτες του ερευνητή και τους έδωσαν να συμπληρώσουν αξιολόγηση της διάλεξης που παρακολούθησαν. Σε κάποιους δώσαν ένα ευτελές ποσό να πουν οτι το μάθημα είχε ενδιαφέρον. Σε άλλους έδωσαν ένα αρκούντως σεβαστό ποσό για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Μετά από μερικές μέρες κλήθηκαν να απαντήσουν ειλικρινά και με το χέρι στην καρδιά τι πραγματικά πιστεύουν για το μάθημα που παρακολούθησαν. Σύμφωνα με τις αρχές του συμπεριφορισμού θα περιμέναμε η αλλαγή της στάσης τους ως προς την πληκτικότητα του μαθήματος να είναι ευθέως ανάλογης της (χρηματικής) ενίσχυσης που είχαν. Με άλλα λόγια όσο μεγαλύτερο το ποσό που πήραν τόσο πιο ενδιαφέρον να βρίσκαν το μάθημα. Τα αποτελέσματα, προς μεγάλη έκπληξη όλων έδειξαν ακριβώς το αντίθετο. Αυτοί που πήραν τα ελάχιστα χρήματα άλλαξαν γνώμη και βρήκαν την διάλεξη ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα, αν και δεν είχαν την ίδια εκτίμηση στην αρχή. Αντίθετα, σταθεροί στις απόψεις τους παρέμειναν όσοι είχαν πληρωθεί πλουσιοπάροχα. Αυτό (όπως είπα στο προηγούμενο post) απέδειξε πως σε βαθιές ανθρώπινες αλλαγές στάσεων, πεποιθήσεων ο συμπεριφορισμός έχει μια θεμελιώδη ανεπάρκεια. Είναι χρήσιμος για επιφανειακά πράγματα και το λέω χωρίς το παραμικρό ίχνος υποτίμησης. Η ψυχανάλυση ερμηνεύει το παραπάνω αποτέλεσμα με βάση τα συναισθήματα ενοχής και ντροπής. Όσοι πήραν ελάχιστα χρήματα για να διατηρήσουν την αυτοεικόνα τους (αφού δεν μπορούσαν να αλλάξουν το ποσό) άλλαξαν την στάση τους. Για αυτούς που τα πήραν “χοντρά” δεν υπήρχε κανένα θέμα. Το να κάνει κάποιος ψυχοθεραπεία γνωσιακού τύπου σημαίνει αυτόματα ότι δεν έχει απαιτήσεις για βαθιές και ουσιαστικές αλλαγές. Αυτό είναι σαφές. Βασικά είναι περισσότερο θεραπεία παρά ψυχοθεραπεία. Όποιος ξέρει την διαφορά των δύο αυτών όρων κατάλαβε. Δεν θα πω άλλη θεωρία. Τουλάχιστον προς το παρόν.
http://www.eugenfound.edu.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=RESOURCE&cresrc=311&cnode =88
παιδια περιτο να σασ πω οτι βλεπω τα κατεβατα σας και με αγχωνετε...δεν τα διαβασα καν...πανω στο θεμα μου καμια λυση δε μου προτεινεται....
Σοφία, αρχικά, επέτρεψε μου μια διόρθωση. Ο ασθενής είναι κάποιος που του λείπει το σθένος, η δύναμη και βρίσκετε σε θέση ανημπόριας. Ενοχλούμε όταν ακούω αυτήν την φράση που λέγετε ακόμα και από λειτουργούς της ψυχικής υγείας. Είναι πράξη σθένους η εκκίνηση ψυχοθεραπείας. Έρχεσαι αντιμέτωπος με βιώματα κι ιστορίες διόλου ευχάριστες.Quote:
Originally posted by Sofia
Διαβάζοντας τα παραπάνω περι προσεγγισεων κ σύστασης μιας συγκεκριμενης (Γνωστικης Συμπεριφορικης αλλα κ οποια άλλη προσέγγιση αν προτεινοταν) ομολογώ πώς μπερδεύτηκα: αντιλαμβάνομαι τους προβληματισμους κ τις ερευνες των επαγγελματιων της ψυχικης υγειας. Ομως πραγματικά ποιος ασθενης σκέφτεται έτσι ή προβληματιζεται έτσι μεχρι να επιλεξει που τελικά θα απευθυνθεί? Εχει την ψυχραιμια, την εμπειρια, το γνωστικο υποβαθρο ωστε να μπορεσει να κρινει κ να αποφασισει τί ειναι τελικά αυτο που καλυπτει καλύτερα τον ιδιο?Πιθανοτατα να μην μαθει κ ποτε.
Απο προσωπικη εμπειρια θυμαμαι πώς αυτο που εψαχνα ηταν εναν καλο θεραπευτη/τρια κ μια θεραπεια που δεν θα βασιζεται σε μερικες συνεδριες. Δεν ειχα ουτε την ψυχραιμια, ουτε την διαθεση, ουτε την υπομονη να μάθω τί κανει καλο σε τί. Αλλωστε οι περισσοτεροι ή ολοι δεν ξερουμε με βεβαιοτητα απο τί πάσχουμε. Αλλα ακομα κ αν γνωριζαμε, νομιζω πώς ειναι εντελώς προσωπικο ζήτημα τί με καλύπτει την δεδομενη χρονικη στιγμη που αποφασιζω να ξεκινησω θεραπεια.
Μιλάω πάντα απο την αλλη οχθη: του ασθενη ή πελάτη.
Τώρα ας πάμε παρακάτω. Κατανοώ την όποια ενόχληση από την (αντι)παράθεση θεωρητικών απόψεων. Από την πλευρά μου προσπάθησα να είμαι όσο πιο σαφής κι απλός μπορούσα.
Τέθηκαν κάποια θέματα και για να αποφευχθεί η εσφαλμένη ενημέρωση ένιωσα την ανάγκη να απαντήσω. Αν πρόσεξες την εξέλιξη των posts εξέφρασα μια άποψη η οποία και δέχθηκε πυρ κατά ριπάς. Να αφήσω απροστάτευτη μια θέση που στηρίζεται πέραν της θεωρίας και σε πολυετή βιωματικό κλινικό έργο? Αρνούμαι να προσυπογράψω την διαστρέβλωση βασικών εννοιών. Λυπάμαι που το λέω αλλά δεν είμαι περήφανος για αρκετούς από εμάς που ασχολούμαστε με την ψυχική υγεία. Κάτι τόσο ιερό! Χωρίς να τα υποτιμώ, δεν είναι τα πτυχία που κάνουν τον καλό θεραπευτή. Πρώτα είναι η καρδία και η συναισθηματική εμπλοκή. Καλή κι η θεωρία αλλά μόνο για να ξέρεις που βαδίζεις και να έχεις έτσι χονδρικά τον προσανατολισμό. Η προσωπική θεραπεία είναι το καλύτερο δώρο προς τον εαυτό. Η επιλογή θεραπευτή κατα την δική μου άποψη πρέπει να γίνετε με βάση την καρδιά. Συλλογή πληροφοριών, όσες περισσότερες τόσο το καλύτερο και μετά η τελική απόφαση με το βίωμα. Αυτός με τον οποίο αισθάνεται πιο όμορφα και νιώθει ότι μπορεί να του εμπιστευτεί την ψυχούλα του. Εκεί να ξεκινήσει θεραπεία. Σε αυτόν τον Άνθρωπο.
Πόσοι άραγε από τους ψυχοθεραπευτές έχουν βιώσει κι ολοκληρώσει επιτυχώς προσωπική θεραπεία? Επεξεργασία βασικών θεμάτων με τον εαυτό τους? Η απάντηση κάθε άλλο παρά ευχάριστη είναι. Όταν έτυχε να θέσω αυτό το θέμα σε συνάντηση του χώρου μας η απάντηση ήταν αφοπλιστική:¨Μα οι άλλοι είναι οι άρρωστοι, εμείς είμαστε οι θεραπευτές. Από που κι ως που να κάνουμε εμείς θεραπεία”? Ήταν μια στιγμή άκρος σουρεαλιστική. Εγώ ένιωθα εξωφρενική, και παντελώς ελιτίστικη την απάντηση και οι υπόλοιποι εξωφρενική και παντελώς παράλογη την ερώτηση. Μοιραστήκαμε μια στιγμή έντονης κι αμοιβαίας εμβροντησίας.
Δεν ξέρω πως διαβάζονται αυτές οι γραμμές. Πως νιώθεις.
Πίστεψε με, Σοφία, έχω βουτήξει βαθιά μέσα σε ακαδημαϊκές θεωρητικές αναλύσεις για να ανακαλύψω τελικά ότι η μουσική της ψυχής είναι γραμμένη στην γλώσσα της καρδιάς. Μόνο αν βάλεις μπροστά αυτή μπορείς να νιώσεις και σε δεύτερο χρόνο να αναλύσεις και καταλάβεις (δηλαδή να λάβεις ολοκληρωτικά) τι θέλει, τι προσπαθεί να σου πει!
Το να είσαι μελετητής της ποίησης δεν σε κάνει απαραίτητα, αυτόματα, αυτοδίκαια κοινωνώ και δημιουργό αυτής της τέχνης των τεχνών.
Ελπίζω να απάντησα στην ερώτηση σου.
Αν θέλεις διάβασε αυτά που γράφω πιο πάνω. Νομίζω ότι θα πάρεις κάποιες απαντήσεις. Ως προς την βίαιη εισαγωγή που λές ότι φοβάσε αυτή μπορεί να γίνει μόνο όταν διαπιστωθεί η ύπαρξη επικινδυνότητας για τον εαυτό του ή/και τους γύρω του. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εισαγγελική εντολή. Δεν είναι να παλεύει μόνος του αυτήν την κατάσταση. Να ξεκινήσει άμεσα ψυχοθεραπεία. Σου είπα μέρες πριν ότι το επιπεπλεγμένο πένθος είναι μια νοσολογική οντότητα που χρήζει άμεσης παρέμβασης.Quote:
Originally posted by ζωζα
παιδια περιτο να σασ πω οτι βλεπω τα κατεβατα σας και με αγχωνετε...δεν τα διαβασα καν...πανω στο θεμα μου καμια λυση δε μου προτεινεται....
Psychologist,
διαβάζοντας τα οσα γραφεις αισθανομαι οτι θελω να σχολιάσω γραμμη γραμμη...
Ναι, η εκκινηση θεραπειας απαιτει αν μη τί άλλο σθενος. Ναι, ερχομαι σε επαφη με δυσάρεστα βιωματα, ανυποφορα συναισθηματα, αποπνικτικα ισως....Αλλα υπάρχουν κ περιοδοι οπου νιωθω τα πισωγυρισματα, νιωθω την αδυναμια μου. Κ ειναι κ στιγμες που αντιστεκομαι στην εξελιξη, στην αλλαγη. Κ ήρθε κ στιγμη που εχω πει να σταματησω. Πιστεύω πολύ στη θεραπεια, στην αλλαγη μεσω αυτης. Εχω δει ανθρωπους πραγματικα να εξελισσονται μεσω αυτης κ εχω δει άλλους να μενουν πεισματικα \"τυφλοι\". Σε μια στγμη της θεραπειας μου ειχα νιωσει κ ειπα πως η θεραπεια ειναι ένας καθρεφτης που ο καθενας μας βλέπει οσο αντεχει.
Καταννοω την προσπάθεια να μεινεις απλος, να μη χρησιμοποιησεις ορολογια, σε ενα φορουμ τετοιο που δεν απευθυνεται σε ειδικους. Καταλαβαινω επισης την αναγκη υπεράσπισης εννοιων, διαδικασιων που πιστεύεις τοσο πολύ κ νιωθεις να θιγονται αδικα. Αυτο που δεν καταλαβαινω ειναι πώς προτεινεται απο \"ειδικους\" η εκκινηση συγκεκριμενου τυπου θεραπειας αγνοωντας το αυτονοητο. Τη μοναδικοτητα του κάθε ανθρωπου.
Ναι, η καταλληλοτητα του θεραπευτη για τον καθενα μας δεν μπορει να οριστει καλυτερα...ο καθενας μας μονο μπορει να καταλαβει αν τον βοηθα ο συγκεκριμενος θεραπευτης, αν του μιλάει απευθειας στην καρδια.
Λυπάμαι που υπάρχουν ειδικοι εχοντας στο νου πραγματα αδιανοητα για μενα: οτι δεν εχουν οι ιδιοι προβληματα / θεματα που χρειαζονται δουλεια, άλλοι έχουν ως προτεραιοτητα το χρηματικο κερδος κλπ. Κ λυπάμαι τοσο οσο και σε καθε άλλη περιπτωση που αφορα επαγγελμα - λειτουργημα.
Ξεκινώντας να γράφω αυτες τις σκεψεις, ενοχλημενη ισως απο μια αντιπαράθεση μεταξυ ειδικων τη στιγμη που καποιος άλλος ανθρωπος ζηταει βοηθεια δεν εθεσα ερωτησεις με σκοπο να παρω απαντηση (τουλαχιστον συνειδητα). Παρολα αυτα χαιρομαι που απαντησες γιατι διαβάζοντας την απαντηση σου ενιωσα πολυ ζεστα. Ενιωσα πώς ειναι σαν να εχεις προτεραιοτητα να νιωσεις τις αγωνιες, τα ευαισθητα σημεια, τα σκοτάδια άλλα κ τις ανασες του πελάτη στα αληθεια...Κ ειναι τοσο ωραιο κ τοσο ανακουφιστικο να διαβάζω πως σκεφτεται κ αισθανεται έτσι ενας θεραπευτης-ανθρωπος, περα απο παραθεση θεωριων.....
Σοφία,
Ένιωσα ότι έθεσες κάποιους προβληματισμούς που είχαν βάση και ουσία. “Πως διαλέγουμε θεραπευτή”, και βέβαια την ενόχληση σου που στο φόρουμ υπήρξε αυτή η θεωρητική αντιπαράθεση. Πιστεύω πως, πιθανότατα εξέφρασες κι άλλους. Πέρα, όμως, από την αγανάκτηση είναι και κάτι άλλο. Μετά την απάντηση (που είπα απλός και μόνο να μπει σε ένα συμβολικό αποχαιρετισμό το παιδί μέσα από ψυχοθεραπεία) κάποιοι προσπάθησαν να απαξιώσουν την ψυχανάλυση (“ψευδοεπιστήμη”, ότι είναι χάσιμο χρόνου και χρήματος, ότι μπορεί να κάνει κακό κλπ). Σκέφτηκες, ίσως, ότι κάποιοι μέσα το φόρουμ, ενδεχομένως, να κάνουν θεραπεία ψυχοδυναμικού τύπου? Αυτοί οι άνθρωποι πως θα αισθάνθηκαν? Τους γκρεμίζεις, τους ισοπεδώνεις την εικόνα της θεραπείας τους ή όχι? Η μη απάντηση, Σοφία, ισοδυναμεί με ένοχη σιωπή και προσυπογραφή στην υπονόμευση αυτών των ανθρώπινων ψυχών. Εγώ ενοχλήθηκα περισσότερο από σένα συντάσσοντας όλα αυτά τα κατεβατά. Ξέρεις πόσες ώρες μου πήρε? Όμως χαλάλι...
Ξεκινάς να κάνεις κάτι για την ψυχή σου κι έρχονται οι “ειδικοί” να σου πούνε, ότι αυτό είναι από κάτι αναξιόπιστο και ψευδεπίγραφο έως επικίνδυνο. Αυτό, Σοφία, δεν σε ενοχλεί?
Εμένα με οργίζει σφόδρα.
Καταληκτικά σε παραπέμπω στην δική σου υπογραφή, η οποία μου αρέσει και με εκφράζει. Η αλήθεια (δηλ. εγώ ξέρω και θα σου αποκαλύψω) είναι εγκληματική όταν υπερβαίνει την χωρητικότητα του ανθρώπου στον οποίο απευθύνεται. “Όταν η ανάγκη για ψευδαίσθηση είναι βαθιά”. Ουσιαστικά ισοδυναμεί με ωμή βία. Επέτρεψε μου μια μικρή προσθήκη. Κι όταν δεν είναι κάν αλήθεια, περνά στα όρια της ανηθικότητας!
Σε ευχαριστώ θερμά για τα τρυφερά σου λόγια. Περιέγραψες με τον καλύτερο τρόπο το πώς αντιλαμβάνομαι την ψυχοθεραπεία. Αισθάνομαι ότι έχεις πιάσει τον παλμό μου. Σε ευχαριστώ και για έναν ακόμα λόγο. Πέρα από τις διαφωνίες και συμφωνίες ένιωσα πως είχαμε έναν ειλικρινή, καθάριο, έντιμο, κι ουσιαστικό διάλογο.
Με ενοχλει οταν ο καθε ειδικος κ μη απαξιωνει τα συναισθηματα, τις σκεψεις κ τις επιλογές του άλλου. Με την έννοια οτι κάποιο λογο ύπαρξης έχουν κ σίγουρα κατι εξυπηρετουν.
Απο την άλλη ποιος ειδικος ή μη μπορει να πει με βεβαιοτητα εκ των προτέρων ποια θεραπεια ταιριαζει καλύτερα σε ποιον?ποιος ξέρει περισσοτερο απο τον ιδιο τον ενδιαφερομενο ποιος ειδικος θα του \"μιλησει\" ? αν δεν το \"δει\" ο ιδιος τοτε τί αξια έχει πώς θα το δουν οι άλλοι. Αντιλαμβανομαι οτι υπάρχουν καποιες κατευθυντηριες γραμμες όμως τον λογο εχει τελικα ο πελάτης.
Συμφωνω απολυτα πώς η αληθεια ισοδυναμει με ωμη βια οταν υπερβαινει τη χωρητικοτητα του ανθρωπου στον οποιο απευθυνεται. Κι ειναι κάτι που φοβαμαι πολυ και το δουλεύω...Με ποιο δικαιωμα πετάω την αληθεια στα μουτρα του άλλου? Χωρις σκεψη, μονο κ μονο για να ικανοποιησω δικες μου αναγκες?Ποσο μάλλον οταν η αληθεια ειναι διαφορετικη για καθενα απο μας ή οταν \"απεικονιζεται\" μονοπλευρα...
Αυτες ειναι καποιες σκεψεις με αφορμη τα οσα εγραψες αλλα κ για το πώς θύμωσα πιο πάνω....
Σ ευχαριστώ κι εγω για τον διάλογο:)