Πάντα αναρωτιόμουνα το κατα πόσο τα ζώα μπορούν να έχουν προβλήματα ψυχικής υγείας. Στο πανεπιστήμιο είχα διαβάσει για έρευνες για την κατάθλιψη που μάλιστα είχαν χρησιμοποιήσει σκύλους ως μοντέλα. Όταν το ζώο έλεγε το βιβλίο δεν είχε τον έλεγχο μιας κατάστασης όπως τον αριθμό των τιμωριών που θα λάβει η το πότε θα λάβει μια τιμωρία, θα μπορούσε να αναπτύξει μια κατάσταση σαν την ανθρώπινη κατάθλιψη, όπου το ζώο μένει ακίνητο, χωρίς να έχει όρεξη να κάνει τίποτα και χωρίς να τρώει. Τα αποτελέσματα αυτά των ερευνών του Seligman χρησιμοποιήθηκαν για να τονίσουν την σημασία του περιβάλλοντος και στο κατα πόσο η μόνιμη αίσθηση της έλειψης ελέγχου του περιβάλλοντος μπορεί να οδηγήσει σε μια κατάσταση απελπισίας (οπότε και κατάθλιψης).
Τα αποτελέσματα ήταν τόσο σημαντικά για την σημασία του περιβάλλοντος στην κατάθλιψη (αφού μέχρι τότε η κυρίαρχη επιστημονική τάση ενοχοποιούσε την \"ανισορροπία της σεροτονίνης\") όσο και για το γεγονός ότι και τα σκυλιά μπορούν να αναπτύξουν μια \"συναισθηματική διαταραχή\" . Ίσως βέβαια με την βοήθεια του ανθρώπου...αφού νομίζω ότι είναι άγνωστο στο κατα πόσο κάποιος σκύλος μπορεί να το πάθει αυτό έξω (αν και θεωρητικά θα μπορούσε π.χ. ένα σκυλάκι που είναι συνέχεια \"bullied\" από άλλα μεγάλα και δεν έχει ελευθερία κινήσεων).
Πέραν όμως του κατα πόσο τα σκυλιά μπορούν να αναπτύξουν κατάθλιψη έξω, πρόσφατα βρήκα διάφορα άρθρα στο νετ, που αναγνωρίζονται διάφορες ψυχικές διαταραχές σε σκύλους! (λέτε τελικά να είναι αλήθεια αυτό που λένε για τους Αμερικανους ότι έχουν και \"ψυχολόγο\" για τον σκύλο τους!?)
Με έκπληξη ανακάλυψα ότι τα σκυλιά μπορούν να πάθουν το ανάλογο της ανθρώπινης ΙΨΔ, την \"κυνο-καταναγκαστική (!?)διαταραχή\"!
http://ezinearticles.com/?Canine-Obsessive-Compulsive-Disorder---How-to-Spot-it-and-How-to-Treat-It&id=2446708
http://petdoc.com/story/canine-compulsive-disorder-ccd-dogs
Τα σκυλάκια που πάσχουν μπορούν να \"ξεψειρίζουν\" και να δαγκώνουν μέρη του σώματος τους μέχρι να δημιουργηθεί βαθιά πληγή, να κηνυγάνε με τις ώρες την ουρά τους και να γλείφουν συνεχόμενα τα πατώματα χωρίς λόγο (μεταξύ άλλων προβληματικών συμπεριφορών). Εκτιμάται ότι περίπου το 2% των σκύλων θα εμφανίσουν την διαταραχή-ένα ποσοστό που είναι μάλλον ίδιο με την συχνότητα εμφάνισης της κατάστασης στον άνθρωπο. Για να γίνει η διάγνωση από τον κτηνίατρο πρέπει να αποκλειστούν άλλες κατστάσεις όπως αλλεργία, δερματικές παθήσεις, διατροφικές ανεπάρκειες η οποιαδήποτε άλλη σωματική κατάσταση. Ο πιο κατάλληλος γιατρός για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση είναι ο εξειδικευμένος κτηνιατρικός νευρολόγος (!)
Σύμφωνα με τα άρθρα, η διαταραχή είναι αρκετά πιο συχνή σε συγκεκριμένες \"ράτσες\" όπως τα ντοπερμαν, αποκαλύπτοντας κάποια γενετική βάση. Τείνει όμως και να εμφανίζεται και να παραμένει σε καταστάσεις που το ζώο πέρασε έντονο άγχος και κάποιο έντονο τραυματικό γεγονός (όπως η αποχώρηση του αφεντικού)! Η θεραπεία φαίνεται να είναι μάλλον ίδια με τους ανθρώπους (!) Φάρμακα SSRI έχουν δείξει να μειώνουν τα συμπτώματα των καημένων σκύλων, ενώ η \"συμπεριφορική τροποποίηση\" χρησιμοποιείται από έναν έμπειρο εκπαιδευτή ώστε να επιβραβεύονται οι μη-ΙΨΔ συμπεριφορές! Μέσω αυτής της τεχνικής η διαταραχή φαίνεται να βελτιώνεται σημαντικά! (οι εκπαιδευτές δεν έχουν εφαρμόσει ακόμα την ψυχανάλυση!)
Πρόσφατα φαίνεται να ανακαλύφθηκαν προβληματκά γονίδια στο 7ο χρωμόσωμα του σκύλου που σχετίζονται με την παραγωγή προτεινών που ρυθμίζουν τους υποδοχείς του γλουταμινικού οξέως (ίσως ο πιο συχνός και βασικός νευροδιαβιβαστής στους εγκεφάλους των περισσότερων θηλαστικών) στην περιοχη του εγκεφάλου γνωστή ως ιπποκαμπος (μια περιοχή που σχετίζεται με την μνήμη επεισοδίων και τα συναισθήματα) και αποτελεί μέρος του “αρχαιότερου” εξελικτικά “ερπετοειδούς” εγκεφάλου. Φαίνεται ότι δυσλειτουργία στα συγκεκριμένα γονίδια (που έχουν και τα ανάλογα τους στον άνθρωπο) σχετίζονται με διάφορα προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων των τικ, του αυτισμού και της σχιζοφρένειας. Οι ερευνητές μέσω από την μελέτη της “σκυλίσιας ΙΨΔ” ελπίζουν να καταλάβουν καλύτερα και την ΙΨΔ στους ανθρώπους.
http://psychcentral.com/news/2010/01/08/canine-ocd-gene-aids-human-research/10633.html
Τα σκυλιά φαίνεται να πάσχουν από διάφορες νευρολογικές και σαν-ψυχιατρικές καταστάσεις μεταξύ άλλων επιληψία και ναρκοληψία, εγκεφαλικό επεισόδιο (αν και πολύ σπάνιο στους σκύλους) γεροντική άνοια (!), κοινωνικό άγχος, άγχος αποχωρισμού και κατάθλιψη. Πάντως είναι άγνωστο το αν τα σκυλιά μπορούν να πάθουν κάτι σαν ψύχωση η σχιζοφρένεια. Υπάρχουν πάντως “ανέκδοτες” ιστορίες (όχι αστείες!) που μιλούν για σκύλους που με τις ώρες γαυγίζουν δίπλα τους στον άερα και είναι μόνιμα αγριεμένοι και αγχωμένοι. Οπότε πριν βιαστείτε να μιλήσετε για “σκυλίσια ζωή” θυμηθείτε αυτά τα πράγματα! Και για όσους έχουν σκυλάκια (όπως εγώ) να του συμπεριφέρεστε όμορφα και να το φροντίζετε! Γιατί ακόμα και ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου έχει τα ψυχολογικά του!