Η παχυσαρκία στο μικροσκόπιο «Τα πάχη μου, τα κάλλη μου» λέει ο λαός μας, αλλά οι εποχές που οι τροφαντές θηλυκές υπάρξεις ήταν της μόδας έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Κοιτώντας αναγεννησιακούς πίνακες το πρώτο πράγμα που ίσως σκέφτεστε είναι «τι κρίμα να μη ζω και εγώ σε αυτή την εποχή!». Στις μέρες μας, όμως, η εικόνα του λεπτού νεανικού σώματος έχει κατακλύσει διαφημίσεις και μέσα μαζικής ενημέρωσης, καθορίζοντας σε μεγάλο βαθμό τα σημερινά πρότυπα ομορφιάς. Η εξωτερική εμφάνιση παίζει όλο και σημαντικότερο ρόλο στη ζωή μας, γι?αυτό όλο και πιο συχνά άτομα με προβλήματα παχυσαρκίας αντιμετωπίζουν την κοινωνική απόρριψη καθώς και αυξημένη ψυχολογική πίεση. Ωστόσο, πάνω από όλα η παχυσαρκία μειώνει σημαντικά την ποιότητα και τη διάρκεια ζωής. Επειδή, όμως, πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο καιρό για περιττά κιλά και δίαιτες, καλό είναι να ξέρουμε τι εννοούμε όταν λέμε ότι κάποιος είναι παχύσαρκος. Παχυσαρκία, λοιπόν, είναι η παθολογικά αυξημένη εναπόθεση λίπους στο ανθρώπινο σώμα που οφείλεται στη λήψη υπερβολικής ποσότητας θερμίδων σε σχέση με την ενέργεια που ξοδεύει το άτομο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει την παχυσαρκία ως μία από τις σύγχρονες επιδημίες που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού. Σύμφωνα, μάλιστα, με στοιχεία, στις Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφονται τουλάχιστον 300.000 θάνατοι ετησίως, ενώ και η χώρα μας δεν πάει πίσω, καθώς κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη στην παχυσαρκία των ανδρών με ποσοστό 26,7% και τη δεύτερη θέση στις γυναίκες με ποσοστό 17,8%! Ο πιο αποδεκτός τρόπος καθορισμού της παχυσαρκίας βασίζεται στη μέτρηση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) που υπολογίζεται εάν διαιρέσουμε το σωματικό βάρος μας σε κιλά διά του ύψους μας σε μέτρα στο τετράγωνο. Σε γενικές γραμμές, άτομα με ΔΜΣ μεταξύ 25 και 29,9 θεωρούνται υπέρβαρα, με δείκτη μεταξύ 30 και 39,9 θεωρούνται παχύσαρκα και με δείκτη από 40 και πάνω είναι παθολογικά παχύσαρκα. Αν, λοιπόν, υπολογίζοντας το δικό σας Δείκτη Μάζας Σώματος, βρείτε ότι είναι μεγαλύτερος του 25, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε γιατρό. Ωστόσο, ο δείκτης αυτός μπορεί να είναι παραπλανητικός σε περιπτώσεις εγκύων ή γυναικών που θηλάζουν. Τις περισσότερες φορές άτομα που έχουν πολλά περιττά κιλά αντιμετωπίζουν την κατάσταση ως πρόβλημα αισθητικής. Δυστυχώς, όμως, είναι κυρίως πρόβλημα υγείας, καθώς η παχυσαρκία συνοδεύεται συχνά από υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια, ασθένειες της χολής αλλά και εμφάνιση ορισμένων τύπου καρκίνου. Επίσης, σχετίζεται με διαταραχές της γονιμότητας, τη διάρκεια του ύπνου και φαινόμενα κατάθλιψης. Σύμφωνα με πρόσφατες ιατρικές μελέτες, η παχυσαρκία οφείλεται σε κληρονομικούς, περιβαλλοντικούς και ψυχολογικούς παράγοντες, ενώ έχει διαπιστωθεί ότι σημαντικό ρόλο παίζει και η γενετική προδιάθεση. Αποτελέσματα ερευνών έχουν δείξει ότι ο Δείκτης Μάζας Σώματος ελέγχεται κατά 70% από γονιδιακούς παράγοντες που ρυθμίζουν το σωματικό βάρος. Τα γονίδια αυτά επιδρούν στην όρεξη, στο αίσθημα της πείνας, του κορεσμού, στις προτιμήσεις για ορισμένους τύπους τροφίμων, στη συχνότητα λήψης τροφής, στη συσσώρευση και την κατανομή του λιπώδους ιστού, στη μεταφορά των λιπών, στην απελευθέρωση του αποθηκευμένου λίπους κατά την άσκηση και στη χρησιμοποίηση της γλυκόζης. Ωστόσο, και το εξωτερικό περιβάλλον «ενθαρρύνει» φαινόμενα παχυσαρκίας ειδικά στις δυτικές χώρες, όπου η υπεραφθονία τροφών υψηλής θερμιδικής αξίας σε συνδυασμό με την έλλειψη άσκησης συνεισφέρουν σημαντικά στην εξάπλωση της ασθένειας, ενώ οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής, το άγχος και τα ακατάστατα γεύματα συμβάλλουν στην εμφάνιση της νόσου. Για του λόγου το αληθές, θυμηθείτε την τελευταία φορά που παρακολουθώντας τα αγαπημένα σας σήριαλ στην τηλεόραση αδειάσατε το ψυγείο χωρίς καν να πεινάτε. Απλά από συνήθεια ή επειδή θεωρείτε ότι έτσι χαλαρώνετε καλύτερα. Και επειδή η πρόληψη είναι η καλύτερη λύση, φροντίστε να αποφύγετε την παχυσαρκία είτε αλλάζοντας τις διατροφικές σας συνήθειες είτε κάνοντας σωματική άσκηση. Μήπως ακούγεται δύσκολο; Μια προσπάθεια θα σας πείσει. Το πρώτο βήμα είναι να ακολουθήσετε τους βασικούς κανόνες διατροφής που έχουμε αναφέρει σε προηγούμενο άρθρο μας με τίτλο «Οι δέκα χρυσοί κανόνες για σωστή διατροφή». Για να σας βοηθήσουμε περισσότερο σας συμβουλεύουμε να αποφύγετε τις δίαιτες ? αστραπή που σας υπόσχονται θεαματικά αποτελέσματα σε λίγες ημέρες (ειδικά τώρα ενόψει των εορτών). Επίσης, για κάθε στόχο που πετυχαίνετε ανταμείψτε τον εαυτό σας με κάτι άλλο εκτός από φαγητό και αποφύγετε το συχνό ζύγισμα. Παράλληλα, η σωματική άσκηση θα σας βοηθήσει στην απώλεια βάρους αυξάνοντας τις καύσεις του οργανισμού σας και ενισχύοντας το μυϊκό ιστό. Αν είστε αρχάριοι, ξεκινήστε αργά και σταδιακά αυξήστε την ένταση και τη συχνότητα. Ωστόσο, αν αντιμετωπίζετε ήδη πρόβλημα παχυσαρκίας, η πρόοδος της ιατρικής μπορεί να σας βοηθήσει. Για παράδειγμα, το ενδογαστρικό μπαλόνι με αέρα είναι μια επεμβατική ενδοσκοπική τεχνική χωρίς χειρουργείο, κατά την οποία ένα μπαλόνι ξεφούσκωτο εισάγεται στο στομάχι και στη συνέχεια φουσκώνεται με αέρα. Η τεχνική αυτή έχει αποτελέσματα, αν συνοδεύεται και από την εφαρμογή ειδικής διατροφής, αλλά το μπαλόνι πρέπει να αφαιρεθεί μετά από 6-8 μήνες. Ωστόσο, μετά την αφαίρεσή του έχουν παρουσιαστεί και φαινόμενα επανεμφάνισης παχυσαρκίας. Αντιθέτως, ο δακτύλιος παχυσαρκίας είναι μία λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση με μόνιμα αποτελέσματα που αλλάζει το σχήμα του στομαχιού χωρίς να προκαλούνται κακώσεις. Τέλος, οι μικτές τεχνικές προκαλούν ελάττωση τροφής και δυσαπορρόφηση κυρίως του λίπους. Έχουν σίγουρα αποτελέσματα, αλλά ο ασθενής μπορεί να έχει ανάγκη από συμπληρώματα βιταμινών και ασβεστίου. Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε πάντα είναι ότι δεν υπάρχουν καλές ή κακές τεχνικές, αρκεί να εφαρμόζονται εκεί που πρέπει.