ΨΥΧΟΓΕΝΗΣ ΒΟΥΛΙΜΙΑ
Κλινική Περιγραφή

Η ψυχογενής βουλιμία χαρακτηρίζεται από επανειλημμένα επεισόδια κατά τα οποία το άτομο τρώει μεγάλη ποσότητα τροφής, ενώ αισθάνεται ότι έχει χάσει τον έλεγχο. Το επεισόδιο υπερφαγίας διακόπτεται λόγω συνθηκών, π.χ. επειδή κάποιος άλλος παρεμβαίνει, ή επειδή το άτομο αισθάνεται δυσφορία με πόνο και ναυτία. Κατά το επεισόδιο υπερφαγίας η λήψη τροφής γίνεται σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (π.χ. μέσα σε 2 ώρες) και η ποσότητα τροφής είναι μεγαλύτερη από αυτήν που οι περισσότεροι άνθρωποι θα έτρωγαν στην ίδια χρονική περίοδο και υπό παρόμοιες συνθήκες. Το άτομο προκειμένου να παρεμποδίσει την αύξηση του βάρους του προκαλεί μόνο του έμετο ή παίρνει καθαρτικά και διουρητικά ή κάνει κλύσματα, ή άλλες φορές μπαίνει σε διαδικασίες νηστείας ή υπερβολικής άσκησης. Ορισμένες φορές μπορεί να συνυπάρχουν καταθλιπτικά συμπτώματα ή άγχος. Μπορεί ακόμη το άτομο να εμφανίσει κατάχρηση ή και εξάρτηση από αλκοόλ και διάφορα ναρκωτικά.

Αιτιολογία

Βιολογικοί και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες έχουν συνδεθεί με την αιτιολογία της ψυχογενούς βουλιμίας. Στους βιολογικούς παράγοντες περιλαμβάνονται η νορεπινεφρίνη (ορμόνη επινεφριδίων) και η σεροτονίνη (μεταβολικά ενεργός ουσία). Στους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες περιλαμβάνονται προβλήματα στην οικογένεια, όπως απόμακρη και απορριπτική στάση προς το άτομο που εμφανίζει την ψυχογενή βουλιμία, συγκρούσεις των γονέων, διαζύγια, και δυσκολία του ατόμου να λειτουργήσει αυτόνομα και ανεξάρτητα. Συχνά για το άτομο με ψυχογενή βουλιμία, η ακατάσχετη πρόσληψη τροφής, και στη συνέχεια ο εμετός, συμβαδίζει με τα έντονα ανάμικτα συναισθήματα αποδοχής και απόρριψης που αισθάνεται προς τα γονεϊκά πρόσωπα. Οι ασθενείς με ψυχογενή βουλιμία εμφανίζουν δυσκολίες στο να προχωρήσουν φυσιολογικά στην πορεία της ανάπτυξης προς αυτονομία και ανεξαρτητοποίηση και στο να αναλάβουν τις ευθύνες της ενήλικης ζωής. Πολλές φορές οι βουλιμικοί ασθενείς είναι εξωστρεφείς και παρορμητικοί.

Επιδημιολογικά στοιχεία

Αναφέρεται ότι η συχνότητα της ψυχογενούς βουλιμίας σε νεαρές γυναίκες είναι 1-3%. Σε νεαρές ηλικίες είναι περισσότερο συχνή στις γυναίκες απ?ότι στους άνδρες σε μία σχέση 10/1. Η έναρξη της κατάστασης αυτής είναι συνήθως κατά την εφηβική ηλικία (μέση και τελική) ή κατά την αρχή της ενηλίκου ζωής. Μεμονωμένα επεισόδια υπερφαγίας χωρίς την πλήρη εικόνα της ψυχογενούς βουλιμίας έχουν αναφερθεί σε ποσοστό 40% νεαρών γυναικών. Στο γενικό πληθυσμό η συχνότητα της ψυχογενούς βουλιμίας έχει αναφερθεί σε συχνότητα 3-6% και η σχέση αγοριών προς κορίτσια 1/2.

Πρόγνωση

ʼτομα με ψυχογενή βουλιμία έχουν συνήθως συμπτώματα για αρκετά χρόνια και η πορεία της κατάστασης αυτής χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις ή από χρόνια συνεχή συμπτωματολογία. Σε αρκετές περιπτώσεις η κατάσταση βαθμιαία περνάει σε κατάσταση ύφεσης.

Θεραπεία ? Πως αντιμετωπίζεται

Ο ασθενής και η οικογένεια πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχει σημαντικό πρόβλημα για το οποίο χρειάζεται συστηματική θεραπευτική παρέμβαση. ʼτομα με ψυχογενή βουλιμία σπανίως χρειάζονται νοσηλεία σε νοσοκομείο. Χρειάζεται όμως ατομική ψυχοθεραπεία του ατόμου με το πρόβλημα προκειμένου να επεξεργασθεί τις ψυχολογικές του δυσκολίες που το εμποδίζουν να λειτουργήσει ικανοποιητικά και περισσότερο αυτόνομα. Επίσης η οικογένεια χρειάζεται ψυχοθεραπευτική παρέμβαση, ώστε οι αντιδράσεις των μελών να είναι τέτοιες που να διευκολύνουν την πορεία του ατόμου προς ανεξαρτητοποίηση και αυτονομία. Ορισμένες φορές χρησιμοποιούνται και τεχνικές που έχουν ως στόχο να ενισχύσουν τη σωστή συμπεριφορά γύρω από το φαγητό και να αποθαρρύνουν τα βουλιμικά επεισόδια, καθώς και φάρμακα.