ΑIΣΘΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

[Asterix]

Ακούω πολλούς ανθρώπους πολλές φορές και λέω ότι ή εγώ δεν έχω σωστή αίσθηση του χρόνου γύρω τους ή αυτοί...Και εξηγούμαι...Ακούω π.χ. να λένε για ένα γεγονός που έγινε πρίν 3 χρόνια ή 4 χρόνια και να τοποθετούνε τη λέξη πρόσφατα δίπλα σε αυτό το γεγονός...Είναι ποτέ δυνατόν για κάτι που έγινε πρίν 4 χρόνια να λες ότι ήτανε πρόσφατο όταν έχουνε περάσει χρόνια ολόκληρα???Ή ακούω να λένε κάποιοι για ένα γεγονός που έγινε πρίν μόλις 10 χρόνια...Μα είναι ποτέ δυνατόν να λες μόλις για κάτι που έγινε πριν άπό μία ολόκληρη δεκαετία λες και ήτανε χθες???Και μου προξενεί εντύπωση...Προσωπικά,πιστεύ ω ότι και 4 μήνες που λέει ο λόγος να έχει περάσει από ένα γεγονός είναι ένα αρκετά μεγάλο διάστημα...

[oboro]

Ισως δεν ειναι η χρονικη εγγυτητα, αλλα η συναισθηματικη... Ετσι οπως το βλεπω, ακομη και με εξαιρετικη αισθηση του χρονου, αν καποια συναισθηματα εχουν που εχουν συνδεθει με το προσωπο η το γεγονος διατηρουν μια καποια ζωντανια, μπορει να εκφραζεται κανεις οπως λες. Αλλωστε η μνημη ειναι συναισθηματικη σε μεγαλο βαθμο. Συμβαινει και το αντιστροφο αλλωστε,, πχ ενα προχθεσινο γεγονος να μοιαζει να απεχει χρονικα μια δεκαετια ακριβως επειδη συναισθηματικα ηταν ασημαντο η αξιολογηθηκε ως ασημαντο μεσα μας. Και μια επαναξιολογιση μελλοντικα να το φερει πολυ κοντυτερα, ακομη κι σε ενεστωτα χρονο, τροπον τινα.

Μερικες σκεψεις.

[PETRAN]

Χαχα τώρα μου θύμισες την πτυχιακή μου που ήταν πείραμα για την αντίληψη του χρόνου.

Η εμπειρία του χρόνου επηρεάζεται από τον βαθμό προσοχής, την συναισθηματική ένταση του γεγονότος (όπως και για το αν το συναίσθημα είναι θετικό η αρνητικό) αλλά και για το αν η χρονική κρίση για ένα γεγονός γίνεται για ένα γεγονός που διεξάγεται τώρα/πρόσφατο (πρόσφατη χρονική κρίση) η για ένα γεγονός που έγινε στο παρελθόν (αναδρομική χρονική κρίση). Δηλαδή για το αν κάνεις μια χρονική εκτίμηση για το τώρα (πωωω πότε πήγε 5 η ώρα?) η για τα χρόνια του λυκείου (πότε πήγα στην μύκονο με την παρέα? Πόσο πέρασε από τότε που πήγα στην κέρκυρα με την άλλη παρέα?) Αυτό έχει πολύ σημασία γιατί ανάλογα για το αν η χρονική κρίση γίνεται στο τώρα η στο παρελθόν, μπορεί να οδηγήσουν σε αντίθετες χρονικές αντιλήψεις/εμπειρίες.

Για τωρινές/πρόσφατες χρονικές κρίσεις

Πολύ απλά όταν η προσοχή στρέφεται σε ένα γεγονός που διεξάγεται τώρα, τότε αυτό εμποδίζει την \"συνεχή καταμέτρηση του χρόνου\" που παράγει ο νους/εγκέφαλος (φαντάσου το σαν να έχει ο εγκέφαλος ένα ρολόι που συνέχεια καταγράφει τα δευτερόλεπτα) και υποτιμάς την χρονική διάρκεια του γεγονότος (η θεωρία της πύλης της προσοχής). Επειδή η προσοχή και η χρονική αντίληψη \"τραβάνε τους ίδιους πόρους\", όσο πιο πολύ προσέχεις κάτι τόσο και πιο μικρή θα είναι και οι \"χρονικοί παλμοί\" που φτάνουν στην συνείδηση σου για να κάνεις την χρονική κρίση. Αυτό μεταφράζεται πολύ απλά, ότι όταν κάνεις κάτι ενδιαφέρον που τραβάει όλη την προσοχή σου \"δεν καταλαβαίνεις\" πως περνάει ο χρόνος, ενώ όταν βαριέσαι και η προσοχή σου δεν συγκεντρώνεται κάπου τότε αισθάνεσαι πιο έντονα το πέρασμα του χρόνου εκείνη την στιγμή (ίσως σε επίπονο βαθμό!)


Για παρελθοντικές χρονικές κρίσεις

Τα πράγματα αντιστρέφονται όμως για χρονικές κρίσεις του παρελθόντος, δηλαδή για χρονικές κρίσεις γεγονότων που βρίσκονται στην μνήμη (όπως αυτά που λες) και όχι στην προσοχή εκείνη την στιγμή. Συνήθως οι άνθρωποι θυμούνται τα παιδικά τους και εφηβικά χρόνια σαν \"μεγάλα διαστήματα\" και τα πιο πρόσφατα χρόνια σαν πιο \"μικρά διαστήματα\". Αυτό συμβαίνει γιατί όσο πιο πολλές \"αλλαγές\", \"νέες πληροφορίες\", \"καταστάσεις\" θυμάσαι τόσο και και πιο \"μεγάλο\" σου φαίνεται το διάστημα που εμπεριέχει αυτές τις καταστάσεις. Σε αντίθεση, αν θυμάσαι ένα χρονικό διάστημα που είχε \"ρουτίνα\" και \"επανάληψη\" (και που δεν έχε \"αλλαγές\", \"ποικιλία πληροφοριών\", \"νέες εμπειρίες/καταστάσεις\" κλπ.) τότε θυμάσαι αυτό το διάστημα σαν \"μικρό\". Η εμπειρία του χρόνου για παρελθοντικά γεγονότα λοιπόν εξαρτάται από την ποικιλία των καταστάσεων και την ένταση των εμπειριών που γίνεται η κρίση. Όσο πιο πολλές οι εμπειρίες τόσο και πιο μεγάλο μας φαίνεται το διάστημα.


Τώρα μια υπόθεση γι αυτό που λες. Όταν άνθρωποι λένε ότι πράγματα που έγιναν πριν μερικά χρόνια τα θυμούνται σαν \"Χθες\", είναι επειδή το διάστημα μεταξύ του γεγονότος που θυμούνται και του τώρα ίσως να μην έχει πολλά γεγονότα. Δηλαδή τα τελευταία χρόνια είναι πιο πολύ \"ρουτίνα\" γι αυτούς με αποτέλεσμα να μην τους φαίνεται ότι πέρασε πολύς χρόνος από το γεγονός που θυμούνται. Γι αυτό και πολλοί ηλικιωμένοι όλο θυμούνται τα \"χρόνια της νιώτης\" και είναι καλύτεροι να σου πούνε για ημερομηνίες και καταστάσεις του τότε, από ημερομηνίες και καταστάσεις των πιο προσφατων χρόνων. Τα \"χρόνια της νιότης\" έχουν ποικιλία, αλλαγές και εμπειρίες κάτι που δίνει την αίσθηση μεγαλύτερου χρόνου και πιο ακριβών χρονικών κρίσεων (αφού οι εμπειρίες γίνονται \"σημεία αναφοράς\" για τις κρίσεις). Τα \"senior\" χρόνια έχουν πιο πολύ επανάληψη, ρουτίνα κλπ. οπότε και λιγότερα σημεία αναφοράς, οπότε και υποτίμηση του χρόνου.

Ίσως οι φίλοι σου να \"βαριούνται\" και να έχουν πιο \"στανταρ ζωή\" τα τελευταία χρόνια κάτι που τους κάνει να υποτιμούν τον χρόνο των πρόσφατων χρόνων και να θυμούνται τα \"πλουσιότερα γεγονότα\" των παλιότερων (συνήθως πιο \"πλούσιων\" χρόνων) σαν \"χθες\" η πιο \"πρόσφατα\".

[Sofia]

Νομιζω οτι οταν ενα γεγονος θεωρειται σημαντικο γι αυτον που το ζει, μπορει να δυσκολευεται να το αποχωριστει κ χρονικα. Ετσι, αν κατι καθοριστικο εχει γινει πριν 3-4 χρονια οπως λες, να χρησιμοποιειται το \"προσφατα\", οπως το ακουσες. Να εξηγειται ετσι δλδ. Αν μαλιστα, αυτο το σημαντικο γεγονος ειναι επιφορτισμενο κ αρνητικα, ισως να ναι κ απο καποιους απο μας, ακομα πιο δυσκολο να το αποχωριστουμε. Ή και ευχαριστο...αναλογα!Ειναι σχετικος ο χρονος πιστευω κ περναει διαφορετικα μεσα απο τα βιωματα και την ψυχοσυνθεση που εχει ο καθενας μας.Καπως ετσι το βλεπω εγω.

[PETRAN]

Originally posted by Sofia
Νομιζω οτι οταν ενα γεγονος θεωρειται σημαντικο γι αυτον που το ζει, μπορει να δυσκολευεται να το αποχωριστει κ χρονικα. Ετσι, αν κατι καθοριστικο εχει γινει πριν 3-4 χρονια οπως λες, να χρησιμοποιειται το \"προσφατα\", οπως το ακουσες. Να εξηγειται ετσι δλδ. Αν μαλιστα, αυτο το σημαντικο γεγονος ειναι επιφορτισμενο κ αρνητικα, ισως να ναι κ απο καποιους απο μας, ακομα πιο δυσκολο να το αποχωριστουμε. Ή και ευχαριστο...αναλογα!Ειναι σχετικος ο χρονος πιστευω κ περναει διαφορετικα μεσα απο τα βιωματα και την ψυχοσυνθεση που εχει ο καθενας μας.Καπως ετσι το βλεπω εγω.

Ναι έτσι είναι (αλλά και για θετικά. Πιο πολύ έχει σημασία πόσο \"έντονο\" ήταν το γεγονός, είτε αρνητικό είτε θετικό αν και τα αρνητικά \"πετάγονται\" πιο εύκολα και κάποιες φορές \"επιμένουν\" (δυστυχώς) . Επίσης αν μεταξύ του γεγονότος που θυμούνται και του τώρα δεν έχουν συμβεί άλλα τόσο έντονα η χαρακτηριστικά γεγονότα τότε αυτό το γεγονός το θυμούνται σαν πιο πρόσφατο.

Αν πριν μια εβδομάδα βγήκες για ραντεβού και για το διάστημα της εβδομάδας μέχρι το σήμερα ποσταρες στο e-psych (ει δεν μιλάω για μένα :P) το ραντεβού θα φαίνεται πιο πρόσφατο. Ο εγκέφαλος καταγράφει κάθε μέρα του e-psych σαν ένα ομογενές ρουτινιάρικο πράγμα χωρίς σημεία αναφοράς και το διάστημα φαίνεται μικρό. Αυτό \"τραβάει\" το ραντεβού \"πιο κοντά\" στην τωρινή χρονική εκτίμηση. Αν επίσης η εβδομάδα που τελείωσε με το ραντεβού είχε πιο πολλά \"ενδιαφέροντα\" γεγονότα (π.χ. μια μέρα βρήκα ενα παλιό συμμαθητή και τα είπαμε και περάσαμε πολύ καλά, την άλλη μέρα πείρα την προσφορά για το μεταπτυχιακό και χάρηκα πολύ, την επόμενη βγήκα το ραντεβού) αυτή η εβδομάδα θα φαίνεται \"πιο μεγάλη\" από την εβδομάδα που είχε κάθε μέρα posting στο e-psychology :P

[Ακροβατης]

σε εμενα γιατι συμβαινει το αντιθετο?
οταν εχω πολλα και ενδιαφεροντα πραγματα να κανω και γενικα βγαινω μου φαινεται οτι περναει νερακι η βδομαδα
οταν ομως ρουτινιαζω και δεν βγω απο το σπιτι μια βδομαδα παρα μονο για να παω στη δουλεια μου φαινεται πολυ μεγαλη

[PETRAN]

Originally posted by olgaki82
σε εμενα γιατι συμβαινει το αντιθετο?
οταν εχω πολλα και ενδιαφεροντα πραγματα να κανω και γενικα βγαινω μου φαινεται οτι περναει νερακι η βδομαδα
οταν ομως ρουτινιαζω και δεν βγω απο το σπιτι μια βδομαδα παρα μονο για να παω στη δουλεια μου φαινεται πολυ μεγαλη

Δες το πρώτο ποστ μου για την διαφορά \"τωρινών/πρόσφατων\" χρονικών κρίσεων και \"παρελθοντικών\" χρονικών κρίσεων. Ακριβώς, είναι αντίθετα. Τα χρονικά διαστήματα από πρόσφατα/τωρινά γεγονότα φαίνονται μικρά όταν έχεις να κάνεις πολλά πράγματα γιατί η πρόσοχη είναι σαν να \"ανταγωνίζεται\" το \"ρολόι\" τοπυ εγκεφάλου. Όσο πιο πολύ προσέχεις κάτι τόσο και υποτιμάς την διάρκεια του χρόνου που περνάει εκείνη την στιγμή. Γι αυτό όπως ακριβώς λες όταν κάνεις ενδιαφέροντα (η γενικότερα \"έντονα\") πράγματα ο χρόνος \"περνάει σαν νεράκι\". Αυτό συμβαίνει όμως στα πρόσφατα πράγματα/ γεγονότα όχι στα πιο μακρινά/παρελθοντικά.

Τα πράγματα αντιστρέφονται όταν η χρονική κρίση γίνεται για πιο μακρινά παρελθοντικά γεγονότα. Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι (που είχαν μια φυσιολογική παιδική ηλικία) θυμούνται το διάστημα των παιδικών τους χρόνων η των φοιτητικών σαν τεράστιο/πολύ μεγάλο (γιατί υπάρχουν πολλά γεγονότα/σημεία αναφοράς) ενώ το διάστημα πιο πρόσφατων χρόνων που σχετίζονται με μια δουλειά-ρουτίνα στο δημόσιο σαν \"μικρό\" (αφού δεν υπάρχουν γεγονότα και σημεία αναφοράς).


;)

[Ακροβατης]

yeap τωρα το καταλαβα,
εχεις απολυτο δικιο:)

[PETRAN]

Originally posted by olgaki82
yeap τωρα το καταλαβα,
εχεις απολυτο δικιο:)

;) :)

[Remedy]

asterix
πιθανολογω οτι πρεπει να εισαι καπου κοντα στα 20..
ο χρονος εκτος απο σχετικος ειναι και...βαθυτατα συγκριτικος....
για εναν στα 20, τα 10 χρονια ειναι η μιση του ζωη.
πριν 10 χρονια ηταν παιδακι. ενω ενας στα 40 πριν 10 χρονια ηταν ενηλικας και μαλιστα πιθανοτατα να μη ζουσε και πολυ διαφορετικα απο οτι ζει τωρα....
στα παιδικα μας χρονια ενας μηνας κρατουσε ατελειωτα, η σχολικη χρονια, εμοιαζε οχι μονο με ολοκληρη χρονια αλλα με πολλες χρονιες μπορω να πω.....

μετα απο 20 χρονια, ο χρονος φαινεται πιο....συρικνωμενος και οσο περνανε ακομα περισσοτερο.

καποια στιγμη θα σκεφτεσαι για κατι που δεν θυμασαι ποτε ακριβως εγινε αλλα εχεις την αισθηση οτι ηταν αρκετα κοντα, αλλα οταν το ψαξεις μπορει να δεις οτι θα εχουν ηδη περασει 5 η 10 χρονια....