Συμπάθεια: μηχανισμός δημιουργίας

[Driver]

Η συμπάθεια είναι εκείνο το -θετικό- συναίσθημα που κάποιος άνθρωπος θρέφει για κάποιο άλλο άτομο που έχει ως αποτέλεσμα την τροποποίηση της συμπεριφοράς και στάσης που το ένα άτομο κρατάει προς το άλλο. Από αυτό προκύπτει πως αυτό το συναίσθημα είναι ένα ιδιαίτερο προτέρημα για αυτόν που το κατέχει, αλλά και γι αυτόν που το ‘’εκπέμπει’’ καθώς η συμπεριφορά του γίνεται αντιληπτή από το άλλο άτομο με αποτέλεσμα να έχει θετική επίδραση στην συμπεριφορά που εισπράττει το πρώτο άτομο (ο πομπός) από το δεύτερο. Δηλαδή είναι μια ανατροφοδοτούμενη διαδικασία που ωφελεί και τις δύο εμπλεκόμενες πλευρές. Θα πρέπει όμως να προσπαθήσουμε να δώσουμε μια απάντηση στο ερώτημα ‘’ποιο είναι το μυστικό για να είμαι συμπαθητικός ?’’

Όπως σε όλα μου τα θέματα, και εδώ θα προσπαθήσω να το αναλύσω πολυπαραγοντικά αρχίζοντας από ένα ευρύτερο πλαίσιο και τελειώνοντας με ένα πιο συγκεκριμένο και εξειδικευμένο επίπεδο. Φαντάζομαι θα συμφωνούμε όλοι πως απαραίτητη προϋπόθεση για να δημιουργηθεί αυτό το συναίσθημα είναι να υπάρχει αυτό που πολλοί ονομάζουν ‘’χημεία’’. Άρα, πιο σωστό θα ήταν πρώτα να αναζητήσουμε τις αιτίες και τους παράγοντες που δημιουργούν αυτήν την ‘’χημεία’’. Η χημεία εξαρτάται από την ψυχολογία, που η τελευταία προκύπτει από την συνεργιστική αλληλεπίδραση που έχει η ατομική υγεία, η οικονομική κατάσταση, η κοινωνική κατάσταση, η κατάσταση που περιγράφει τις ερωτικές σχέσεις, η επαγγελματική κατάσταση κ.α. Δηλαδή, εξαρτάται από το σύνολο των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών που περιγράφει μία κοινωνία.

Στο ατομικό-προσωπικό επίπεδο οι παράγοντες που επηρεάζουν αυτό το συναίσθημα θα μπορούσαν να είναι οι παρακάτω. Φαντάζομαι σε πολλούς θα κάνει πρώτη εντύπωση το κλίκ που θα σου κάνει ο άλλος από την εξωτερική εμφάνιση (σχετικά με την κατάσταση κατά την οποία, οι περισσότεροι συγχέουν την εμφάνιση με τον χαρακτήρα). Στην συνέχεια είναι και αυτό που εγώ αποκαλώ respect που ένα άτομο δέχεται από την υπόλοιπη κοινωνία δημιουργώντας –πολλές φορές- μια ψεύτικη εικόνα σχετικά με τον χαρακτήρα και το ήθος του ατόμου που χαίρει της εκτιμήσεως από την λοιπή κοινωνία. Αυτό το respect μπορεί να προκύπτει από ένα πλήθος παραγόντων όπως η πολιτική, κοινωνική, οικονομική, σωματική δύναμη που το άτομο έχει ή και στον απλό λόγο ότι η λοιπή κοινωνία που του χαρίζει την εκτίμηση της πολύ απλά δεν έχει την απαραίτητη κριτική ικανότητα ώστε να αναγνωρίσει αν όντως το ωφελούμενο άτομο αξίζει πραγματικά αυτήν την μορφή επιδοκιμασίας. Οι προαναφερόμενοι λόγοι θα μπορούσαν να οριστούν –πολύ εύστοχα- κατά την γνώμη μου ως οι ‘’κάλπικοι’’ λόγοι. Ας δούμε και τους πραγματικούς λόγους, γιατί ευτυχώς ή δυστυχώς υπάρχουν ακόμα κάποια μέλη της κοινωνίας που διαθέτουν την απαραίτητη κριτική ικανότητα ώστε να κατανοήσουν ποιοι πράγματι ‘’αξίζουν’’. Οι πραγματικές ικανότητες και δεξιότητες που το άτομο (αυτός που θα είναι ή όχι συμπαθητικός) διαθέτει. Ακόμα όμως και να μην έχει αυτές τις ικανότητες μπορεί να ‘’κερδίσει’’ την συμπάθεια από πολλά άτομα που εκτιμούν την προσπάθεια που αυτό το άτομο καταβάλει είτε για την εργασία, είτε για την οικογένεια, είτε για τις πολιτικές του πεποιθήσεις είτε για οτιδήποτε άλλο. Εξάλλου πολλές γνωστές ιστορίες ανθρώπων στηρίχθηκαν ακριβώς σε ένα από τα δύο πραναφερόμενα ή και στα δύο μαζί. Ακόμα και ολόκληρες ‘’ομάδες ατόμων’’ θα μπορούσα να φέρω ως παράδειγμα για την υποστήριξη της άποψης μου π.χ. οι 300 σπαρτιάτες (άντε πάλι το αναφέρω :) ) που διέθεταν και τα δύο και τις σωματικές και πνευματικές ικανότητες, αλλά και την καταβαλλόμενη προσπάθεια (μάλιστα αυτή η προσπάθεια ήταν έως τελικής πτώσεως..), αφού με αυτήν τους την πράξη όχι μόνο κατάφεραν να προκαλέσουν μεγάλες αριθμητικές απώλειες στους Πέρσες και την καθυστέρηση τους που είχε ως αποτέλεσμα να σωθούν οι συμμαχούμενες ελληνικές πόλεις-κράτη, άλλα κατάφεραν να κάνουν γνώστη την ιστορία τους στον υπόλοιπο κόσμο κατά την διάρκεια των αιώνων, δημιουργώντας μια αίσθηση σεβασμού και ‘’συμπάθειας’’ :P που οι ξένοι πολλές φορές θρέφουν για την Ελλάδα και τους Έλληνες. Επίσης και το φαινόμενο της ‘’αντίθεσης’’ θα μπορούσε να επηρεάσει την συμπάθεια μεταξύ ατόμων. Ως παράδειγμα αναφέρω τα μεταναστατευτικά ρεύματα που εγκαθίσταται σε μία νέα χώρα και που στις περισσότερες των περιπτώσεων δέχονται επιθέσεις, είτε πραγματικές, είτε φραστικές, είτε οποιαδήποτες άλλης μορφής από την κυρίαρχη γηγενής εθνοτική ομάδα, με αποτέλεσμα να στρέφονται στο εσωτερικό της δικιάς τους εθνοτικής ομάδας, ώστε να βρούν ‘’συμμάχους και φίλους’’ που τόσο χρειάζονται σε αυτές τις δύσκολες στιγμές.

Δηλαδή αυτό το ιδιαίτερο προτέρημα που κάποιο άτομο διαθέτει ως προς την συμπάθεια που μπορεί να προκαλέσει στους άλλους, επηρεάζει πολλούς τομείς της ζωής του από κοινωνικές, ερωτικές σχέσεις μέχρι και επαγγελματικές ευκαιρίες.

ΥΓ: Idella σε περίπτωση που κανένας φίλος μου ξεκινήσει κανά flame war θα προτιμούσα να μας σβήσεις τα μηνύματα παρά να μου κλειδώσεις το θέμα…Επίσης θα ήθελα να πάρω μία απάντηση στα ερωτήματα που σου έθεσα τόσο μέσω πμ όσο και δημοσίως. Ευχαριστώ για την κατανόηση και για την απάντηση.

[Gypsy Cello]

Ξέχασες το συν + παθαίνω δηλαδή παθαίνω κάτι μαζί με κάποιον άλλο και αυτό τον καθιστά πιο οικείο σε μένα. Η κοινή εμπειρία ως βάση της συμπάθειας.

[Driver]

Ξέχασες το συν + παθαίνω δηλαδή παθαίνω κάτι μαζί με κάποιον άλλο και αυτό τον καθιστά πιο οικείο σε μένα.

καλό και σωστό!!....(αν και ομολογώ πως άργησα να το πιάσω με την μία....ίσως βέβαια να φταίει το ότι είμαι έτοιμος να με πάρει ο ύπνος στην καρέκλα...)

Η κοινή εμπειρία ως βάση της συμπάθειας.

Αν και αυτό, δεν νομίζω να ισχύει πάντα σε όλες τις περιπτώσεις.

[Gypsy Cello]

Ναι πολύ δύσκολο να το πιάσεις...

[Driver]

Ναι πολύ δύσκολο να το πιάσεις...

τι έγινε δεσποινίς τζίπσυ?? πειρα-χ-τικά σχόλια διακρίνω στον ορίζοντα....και δυστυχώς δεν έχω τα κυάλια μου για να επιβεβαιώσω.........οπότε θα σου ζητήσω να επικοινωνήσουμε σαν τους ινδιάνους με τις φωτιές....σκέψου με ποιο τρόπο θα μου στείλεις το μήνυμα.....σκέψου......σκέψου... ........σκέψου........κάτσε σκέψου, λύση για να βρείς...λύση για να βρείς.....

[μαρκελα]

Ακριβής ετυμολογία συμπάθεια=συν+πάθος
"Η τέχνη κι η δημιουργία θέλουν ή τη μοναξιά, ή την ανάγκη, ή το πάθος" Α. Δουμάς
Συμπάθεια: Μωρέ άμα το διαθέτεις το "πακέτο", την συμπάθεια την επιβάλλεις έτσι κι αλλιώς
Σκοπός μου: Να σ' εντυπωσιάσω!

[RockElCasbah]

Καλημέρα Οδηγέ. Ωραίο και πολύ ενδιαφέρον το κείμενό σου. Αν μπορέσω, θα πω το κάτι τις μου αργότερα. Κι αν δε το ξεχάσω, λολ...:)...

[Gypsy Cello]

τι έγινε δεσποινίς τζίπσυ?? πειρα-χ-τικά σχόλια διακρίνω στον ορίζοντα....και δυστυχώς δεν έχω τα κυάλια μου για να επιβεβαιώσω.........οπότε θα σου ζητήσω να επικοινωνήσουμε σαν τους ινδιάνους με τις φωτιές....σκέψου με ποιο τρόπο θα μου στείλεις το μήνυμα.....σκέψου......σκέψου... ........σκέψου........κάτσε σκέψου, λύση για να βρείς...λύση για να βρείς.....

εσύ δηλαδή δεν σηκώνεις πειράγματα; Εδω στο άλλο θέμα με έβριζες κιόλας και δεν πρόλαβα να το δω, το έσβησε η διαχείρηση. Αλήθεια τι μου έγραφες κύριε οδηγέ;

[Driver]

εσύ δηλαδή δεν σηκώνεις πειράγματα; Εδω στο άλλο θέμα με έβριζες κιόλας και δεν πρόλαβα να το δω, το έσβησε η διαχείρηση. Αλήθεια τι μου έγραφες κύριε οδηγέ;

αχ βρε τζίπσυ....ούτε το δικό μου το χιούμορ το πιάνεις...ούτε αυτά που σου είπα μέσω πμ τα κατάλαβες....δεν σε έβρισα ποτέ...το μόνο που είχα κάνει ήταν να δημοσιεύσω μια σειρά απο ένα πμ σου προς εμένα που μου έλεγες για την κατάθλιψη.....

[PETRAN]

ΆΛλο ένα σουπερ δοκίμιο από τον Driver ,


Καλό το κειμενάκι, αλλά να φτάσεις στους 300 για να μιλήσεις για την συμπάθεια, λολ, είναι λίγο alternative και σουρεάλ σαν επιχείρημα :P


Δεν νομίζω αυτό με τους 300 να είναι "συμπάθεια". Δεν είναι ότι θα ρωτήσεις κάποιον την γνώμη του για τον Λεωνίδα και θα σου πει "α ρε πετράν, τον Λεωνίδα εγώ τον συμπαθώ πολύ!". Αυτό με τους 300 είναι κυρίως θαυμασμός, δέος για τις ανδρεία κλπ. παρά "συμπάθεια".


Η "συμπάθεια" απευθύνεται κυρίως σε άτομα (σπανίως σε αντικείμενα) και όχι τόσο σε ομάδες, καθώς και σε άτομα που έχουμε παρατηρήσει άμεσα την συμπεριφορά τους (είτε που έχουμε γνωρίσει άμεσα, είτε μέσα από την tv κλπ.). Μεγάλη αλήθεια για τον μηχανισμό της, βρίσκεται στην ετυμολογία της λέξης. Υπάρχουν κοινά πάθη.


Συνήθως αυτό που οδηγεί στην συμπάθεια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά. Όταν δηλαδή δούμε κάποιον που έχει κάποια χαρακτηριστικά που έχουμε και εμείς αλλά και χαρακτηριστικά που εκτιμούμε (χωρίς απαραίτητα να τα έχουμε και εμείς, αλλά ίσως θα θέλαμε να είχαμε), τότε είναι πιθανό να δημιουργηθεί η συμπάθεια από μέρους μας.

Σύμφωνα με ένα μοντέλο της κοινωνικής ψυχολογίας, με το που βλέπουμε κάποιον, το μυαλό μας αμέσως ασυνείδητα και πολύ γρήγορα αρχίζει και βάζει "τιμές" στα χαρακτηριστικά που εκτιμούμε η/και που έχουμε και εμείς. Αν δηλαδή κάποιος είναι εξωστρεφής με χιούμορ και έχει παρόμοιες απόψεις με τις δικές μας υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να τον συμπαθήσουμε γιατί το μυαλό μας ασυνείδητα δίνει μεγάλο "βάρος" σε αυτά τα στοιχεία της συμπεριφοράς.


Φυσικά παίζει ρόλο και το κάθε "πλαίσιο" (“context”-περιβάλλον), με την έννοια ότι σε διαφορετικές καταστάσεις, το μυαλό μας θα εκτιμήσει διαφορετικά πράγματα αλλά και θα "βγάλει" διαφορετικές συμπεριφορές από τα άτομα. Αν δηλαδή είναι να πέσουμε σε ένα γκρεμό, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να συμπαθήσουμε ένα άτομο που θα μας βοηθήσει, αν και υπο άλλες συνθήκες (π.χ. σε ένα πάρτι) ίσως να μην το συμπαθούσαμε (αφού εκεί το μυαλό μας εκεί θα εκτιμούσε διαφορετικά χαρακτηριστικά).


Η σε μια ξένη κουλτούρα όπως σωστά είπες και εσύ, θα υπάρχει ίσως πιο μεγάλη πιθανότητα να "συμπαθήσουμε" άτομα που είναι Έλληνες, παρ όλο που στην Ελλάδα ίσως να μην κάναμε παρέα στα συγκεκριμένα άτομα. Αφού συγκρίνοντας με μια ξένη κουλτούρα, το μυαλό μας βγάζει πιο πολλά "κοινά χαρακτηριστικά" με άτομα της ίδιας κουλτούρας, υπάρχει λοιπόν και μεγαλύτερη πιθανότητα να εκτιμήσουμε περισσότερο αυτά τα κοινά χαρακτηριστικά σε σύγκριση με την εκτίμηση που θα κάναμε στην δικιά μας κουλτούρα (π.χ αν βρισκόμασταν στην Ελλάδα).


Ωραίο θέμα ;)

[Gypsy Cello]

Πετράν συμφωνώ και γω αυτό με τους 300 το βρήκα ασχετο.

[void]

Φυσικά παίζει ρόλο και το κάθε "πλαίσιο" (“context”-περιβάλλον), με την έννοια ότι σε διαφορετικές καταστάσεις, το μυαλό μας θα εκτιμήσει διαφορετικά πράγματα αλλά και θα "βγάλει" διαφορετικές συμπεριφορές από τα άτομα. Αν δηλαδή είναι να πέσουμε σε ένα γκρεμό, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να συμπαθήσουμε ένα άτομο που θα μας βοηθήσει, αν και υπο άλλες συνθήκες (π.χ. σε ένα πάρτι) ίσως να μην το συμπαθούσαμε (αφού εκεί το μυαλό μας εκεί θα εκτιμούσε διαφορετικά χαρακτηριστικά).


Η σε μια ξένη κουλτούρα όπως σωστά είπες και εσύ, θα υπάρχει ίσως πιο μεγάλη πιθανότητα να "συμπαθήσουμε" άτομα που είναι Έλληνες, παρ όλο που στην Ελλάδα ίσως να μην κάναμε παρέα στα συγκεκριμένα άτομα. Αφού συγκρίνοντας με μια ξένη κουλτούρα, το μυαλό μας βγάζει πιο πολλά "κοινά χαρακτηριστικά" με άτομα της ίδιας κουλτούρας, υπάρχει λοιπόν και μεγαλύτερη πιθανότητα να εκτιμήσουμε περισσότερο αυτά τα κοινά χαρακτηριστικά σε σύγκριση με την εκτίμηση που θα κάναμε στην δικιά μας κουλτούρα (π.χ αν βρισκόμασταν στην Ελλάδα).


Ωραίο θέμα ;)

Χμμ...δεν είμαι και πολύ σίγουρη ότι σε αυτές τις δύο τελευταίες περιπτώσεις έχουμε να κάνουμε με την αμιγή έννοια της συμπάθειας.
Για μένα, η συμπάθεια έχει συνήθως και την έννοια του "ανεξήγητου". Συμπαθώ κάποιον πολύ χωρίς να τον έχω ακούσει καν να μιλάει για παράδειγμα. Μόνο μέσω της εικόνας του. Αυτό δεν χωρεί μέσα στα στενά λογικά πλαίσια του ορισμού της συμπάθειας.
Πόσο μάλλον στις περιπτώσεις όπου κάποιος φεριπειν μου σώζει τη ζωή ή σπουδάζω μακριά από την πόλη μου και δημιουργώ παρέες με άτομα που υπό άλλες συνθήκες δε θα έκανα ποτέ.
Στην μεν πρώτη περίπτωση νιώθω εκτίμηση, ευγνωμοσύνη για αυτόν που με έσωσε - δεν αποκλείεται η συμπαθεια αλλά δεν είναι και αυτονόητη- στη δεύτερη περίπτωση μιλάμε για καθαρή ανάγκη που με στρέφει στη συντροφιά ανθρώπων που ενδεχομένως να μη μου ταιριάζουν και τόσο.

[PETRAN]

Χμμ...δεν είμαι και πολύ σίγουρη ότι σε αυτές τις δύο τελευταίες περιπτώσεις έχουμε να κάνουμε με την αμιγή έννοια της συμπάθειας.
Για μένα, η συμπάθεια έχει συνήθως και την έννοια του "ανεξήγητου". Συμπαθώ κάποιον πολύ χωρίς να τον έχω ακούσει καν να μιλάει για παράδειγμα. Μόνο μέσω της εικόνας του. Αυτό δεν χωρεί μέσα στα στενά λογικά πλαίσια του ορισμού της συμπάθειας.
Πόσο μάλλον στις περιπτώσεις όπου κάποιος φεριπειν μου σώζει τη ζωή ή σπουδάζω μακριά από την πόλη μου και δημιουργώ παρέες με άτομα που υπό άλλες συνθήκες δε θα έκανα ποτέ.
Στην μεν πρώτη περίπτωση νιώθω εκτίμηση, ευγνωμοσύνη για αυτόν που με έσωσε - δεν αποκλείεται η συμπαθεια αλλά δεν είναι και αυτονόητη- στη δεύτερη περίπτωση μιλάμε για καθαρή ανάγκη που με στρέφει στη συντροφιά ανθρώπων που ενδεχομένως να μη μου ταιριάζουν και τόσο.

Ναι, έχεις δίκιο σε αυτό που λες. Απλά το έφερα σαν παράδειγμα ότι τα κριτήρια που έχει το μυαλό μας δεν είναι τόσο σταθερά, αλλά μπορούν να αλλάξουν εώς ένα βαθμό σε διαφορετικές περιστάσεις. Ίσως το παράδειγμα της βοήθειας απλά να μην ήταν τόσο καλό :P.


Αυτό για την ξένη χώρα μπορεί να είναι και ανάγκη, αλλά έστω και μέσα σε αυτά τα πλαίσια (ανάγκης) μπορούν τα "κριτήρια" σου να χαλαρώσουν και με τον καιρό όντως να αναπτύξεις κάποιο βαθμό συμπάθειας που υπο άλλες συνθήκες δεν θα έκανες.


Αλλά ναι, ο νούμερο ένα πιο ισχυρός παράγοντας είναι αυτός ο αυτόματος/ασυνείδητος μηχανισμός που δίνει μεγάλο "βάρος" σε κοινά χαρακτηριστικά και στοιχεία που εκτιμούμε (από την εξωτερική εμφάνιση μέχρι ολόκληρες πράξεις και συμπεριφορές)

[Driver]

Χμμ...δεν είμαι και πολύ σίγουρη ότι σε αυτές τις δύο τελευταίες περιπτώσεις έχουμε να κάνουμε με την αμιγή έννοια της συμπάθειας.
Για μένα, η συμπάθεια έχει συνήθως και την έννοια του "ανεξήγητου". Συμπαθώ κάποιον πολύ χωρίς να τον έχω ακούσει καν να μιλάει για παράδειγμα. Μόνο μέσω της εικόνας του. Αυτό δεν χωρεί μέσα στα στενά λογικά πλαίσια του ορισμού της συμπάθειας.
Πόσο μάλλον στις περιπτώσεις όπου κάποιος φεριπειν μου σώζει τη ζωή ή σπουδάζω μακριά από την πόλη μου και δημιουργώ παρέες με άτομα που υπό άλλες συνθήκες δε θα έκανα ποτέ.
Στην μεν πρώτη περίπτωση νιώθω εκτίμηση, ευγνωμοσύνη για αυτόν που με έσωσε - δεν αποκλείεται η συμπαθεια αλλά δεν είναι και αυτονόητη- στη δεύτερη περίπτωση μιλάμε για καθαρή ανάγκη που με στρέφει στη συντροφιά ανθρώπων που ενδεχομένως να μη μου ταιριάζουν και τόσο.

αν δεν σε είχε ρωτήσει όμως, αν ήθελες κι εσύ να σε σώσει...θα τον ευγνωμονούσες?

[void]

αν δεν σε είχε ρωτήσει όμως, αν ήθελες κι εσύ να σε σώσει...θα τον ευγνωμονούσες?

δε θα τον ευγνωμονούσα εφόσον δε θα είχα το επιθυμητό για μένα αποτέλεσμα..σίγουρα όμως θα εκτιμούσα την καλή του πρόθεση.